Samenvatting

Een openbaar werk kan slechts gerealiseerd worden indien het werk het maatschappelijke belang dient. Vervolgens heeft de overheid in bepaalde gevallen de keuze tussen een gedoogplicht en onteigening om een openbaar werk te realiseren. Deze twee instrumenten hebben verschillende rechtsgevolgen. Bij een gedoogplicht moet de rechthebbende gedogen dat op een deel van zijn perceel een werk wordt gerealiseerd en in standgehouden. Bij onteigening verliest de rechthebbende zijn eigendom over het perceel. Zowel een gedoogplicht als onteigening leidt tot een behoorlijke ingreep in het levenssfeer van de individu. Daarom is het belangrijk, als overheid zijnde, om het juiste instrument te kiezen. Dat is echter niet altijd duidelijk. Na een onderzoek van het recht en de praktijk zijn een aantal criteria opgesteld die de opdrachtgever helpen bij het kiezen van het juiste instrument. Het gaat om criteria als de omvang van het werk, de bruikbaarheid van het overige perceel, de aard van het werk, de duur van de werkzaamheden en of zich er bijzondere omstandigheden voordoen die onteigening kunnen vorderen. Het maken van een goede afweging, ondanks de in kaart gebrachte criteria, blijft alsnog ingewikkeld. Het is niet mogelijk om een werkwijze op te stellen die garant staat voor elke casus. Niettemin moet de opdrachtgever met de aangereikte criteria in staat zijn om een juiste afweging te maken.