Samenvatting

Op 12 juli 2006 werd een patrouille van het Israëlische leger in een hinderlaag gelokt door Hezbollah strijders. Een korte strijd volgde, waarbij drie Israëlische soldaten werden gedood en er twee werden ontvoerd. Als reactie voerden de Israel Defence Forces (IDF) operatie Change of Direction uit, een militaire actie uitgevoerd door alle Israëlische krijgsmachtdelen. Een belangrijke rol was darbij weggelegd voor de Israëlische luchtmacht (IAF). Na beëindiging van het conflict is er veel kritiek geweest op de IAF. Deze kritiek was in het bijzonder gericht op het feit dat de IAF niet in staat is gebleken de oorlog beslissend te beëindigen.
Het doel van dit essay is om te analyseren wat de bijdrage is geweest van de IAF en wat de effectiviteit van haar acties is geweest. Om te komen tot bovenstaande analyse wordt beschouwd op welke wijze de politiek-militaire besluitvorming heeft plaatsgevonden en waarom in juist die arena is gekozen voor een grote nadruk op inzet van de IAF. Daarnaast wordt de operationele effectiviteit van de IAF beschouwd in een analyse van de strategische effectiviteit van Israël in haar strijd tegen Hezbollah en de realisatie van de daaraan gekoppelde doelstellingen. Uit ervaringen opgedaan in de periode 1982 – 2000 is het Israël duidelijk geworden dat een bezetting van (Zuid-)Libanon een uitputtende zaak is, zowel op het gebied van slachtoffers en het verlies van materieel als op het gebied van het afbrokkelen van (internationale) publieke steun. Op grond van de ervaringen is een doctrine opgesteld die er van uit gaat dat de IDF zou moeten vertrouwen op haar absolute luchtoverwicht, ook in Libanon, om op die manier een technologisch asymmetrisch voordeel te hebben ten opzichte van haar vooral
irregulier optredende tegenstanders. Deze veronderstelling was politiek aanvaardbaar omdat men er van uit ging dat de dominantie in de lucht automatisch zou leiden tot de overwinning, daarnaast konden hierdoor bekende zwakke punten van de IDF grondtroepen worden genegeerd. Hezbollah op haar beurt heeft goed bestudeerd wat de wijze van optreden was van de IDF. Op grond hiervan is zij na de Israëlische terugtrekking in 2000 bezig geweest om uitgebreide
wapenopslagplaatsen, commandocentrales, raketlanceerinrichtingen en tunnelcomplexen te bouwen. Hezbollah heeft als grote sponsoren van haar wapenarsenaal en militaire opleidingen Syrië en Iran gevonden. Deze twee landen hebben zicht tijdens het conflict opvallend afzijdig gehouden. Door de Israëlische regering zijn zes doelstellingen geformuleerd die zouden worden nagestreefd, te weten:
? het verwijderen van Hezbollah uit de grensgebieden met Israël;
? het toebrengen van een significante slag aan Hezbollah’s militaire capaciteiten om daarmee een einde te maken aan de terroristische dreiging vanuit Libanon;
? het versterken van de militaire afschrikking (deterrence) naar Hezbollah en de omringende landen;
? het dwingen van de Libanese regering om in te grijpen in de ontstane situatie waarbij Hezbollah als staat binnen de staat wordt ontmanteld;
? het creëren van omstandigheden die leiden tot de vrijlating van de twee ontvoerde Israëlische militairen;
? zorgen dat bij het nastreven van de bovenstaande doelstellingen Syrië niet betrokken raakt. Voor de analyse van de operationele effectiviteit is een chronologisch overzicht opgenomen waarin de acties van de IAF worden vermeld. Op basis van deze opsomming wordt beschouwd of de acties van de IAF hebben bijgedragen aan het realiseren van de bovenstaande doelstellingen.
Na afloop van de vijandelijkheden op 13 augustus 2006 is enorm veel kritiek geuit op de IDF en vooral op de IAF dat de ‘beloofde’ overwinning niet is behaald. In dit essay wordt uiteindelijk de conclusie getrokken dat airpower niet heeft gefaald, maar heeft voldaan aan de verwachtingen. Veel critici hadden echter niet reële verwachtingen.