Samenvatting

Er is een toename van 40 procent van het aantal meldingen over fysiek, psychisch en
seksueel geweld op scholen. In het schooljaar 2005-2006 waren dit 1490 klachten en het
jaar daarvoor 1015 meldingen.1 Deze meldingen zijn afkomstig uit basisscholen, scholen uit
het voortgezet onderwijs en het speciaal onderwijs. Een voorbeeld van een dergelijke
melding is een leerling die in januari 2004 op het Terra College in Den Haag werd
neergeschoten. Dit soort incidenten en de cijfers zijn verontrustend. Zowel op meso- als
macroniveau wordt er wat met deze cijfers gedaan. Na het signaleren van deze
problematiek, hebben gemeente, scholen en jeugdzorginstellingen de handen ineen
geslagen om het probleem op curatieve en preventieve wijze gezamenlijk aan te pakken.
Het schoolmaatschappelijk werk fungeert als brugfunctie tussen het. onderwijs en
jeugdhulpverlening. En op macroniveau heeft de overheid op haar beurt de taak om de
veiligheid van burgers en dus ook scholieren, te waarborgen.De vragen die bij dit: soort cijfers bij mij rijzen zijn: hoe komt het dat fysiek geweld steeds
heftigere vormen aanneemt? Waar komt deze groei vandaan ten opzichte vorige jaren? Wat
kan hieraan gedaan worden? Onduidelijk is in welke mate VMBO-leerlingen zich schuldig
maken aan specifieke vormen van gewelddadig gedrag en welke specifieke oorzaken hier
aan ten grondslag liggen. Een vraagstuk is waar deze agressie onder jongeren vandaan komt
en of dit meer of minder voorkomt in een bepaalde tijd. Vraagstelling en doelstelling: Welke bijdrage kan het schoolmaatschappelijk werk leveren bij de aanpak van gewelddadig gedrag bij jongeren op VMBO-scholen? Een antwoord op de onderzoeksvraag zou kunnen helpen bij het formuleren van enkele
handvatten voor het schoolmaatschappelijk werk, waarmee gewelddadig gedrag kan
worden aangepakt of zelfs voorkomen. Deze onderzoeksvraag komt voort uit het doel om
schoolmaatschappelijk werkers te laten anticiperen en professionaliseren in de
veranderende maatschappij.