Samenvatting

In de hieronder beschreven samenvatting staan de opzet en de inhoud van het pilot onderzoek beschreven. Verderop in de samenvatting staan de conclusies en de aanbevelingen van het onderzoek uitgewerkt. Dit onderzoek is gebaseerd op de pilot module kickboksen die is uitgevoerd binnen de Oostvaarderskliniek te Almere.
Momenteel zijn er voor- en tegenstanders van vechtsport, waaronder kickboksen, binnen de forensische psychiatrie. Om een beter beeld te krijgen over de agressie verhogende dan wel niet verlagende effecten van kickboksen is dit onderzoek tot stand gekomen. Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van een voor- en nameting van de AVL vragenlijst (Meesters et al.,1996) waarin woede, vijandigheid, verbale- en fysieke agressie wordt gemeten.
Uit de voor- en nameting is gebleken dat woede met 8.1 procent is gedaald, de vijandigheid met 23.5 procent is gedaald, de verbale agressie met 3.2 procent is gedaald en de fysieke agressie met 1.3 procent gestegen. Als laatste is het opvallend dat vergeleken met de eerste meting de "weet niet" mogelijkheid bij vijf deelnemers in totaal twaalf keer minder is gebruikt. Hieruit kan geconcludeerd worden dat het lijkt dat gedurende de module kickboksen het merendeel van de patiënten meer inzicht heeft gekregen in hun eigen gedrag.
Uit het literatuur onderzoek maak ik op dat agressie vanuit het kerngevoel woede komt hoofdstuk 2 paragraaf 2.4.3. Bij de meerderheid van de onderzoeksgroep is de woede gedaald met 8,1% waaruit geconcludeerd kan worden dat de deelnemers na het volgen van de module kickboksen minder snel overgaan tot agressief gedrag. In combinatie met de 'morele gedragscode', sublimatie en de sportieve benadering hoofdstuk 2 paragraaf 2.3.1 wordt het mogelijk gemaakt om te experimenteren met het uiten en de omgang met agressie. Aangezien binnen de vorm regels, tijd, tempo en richting worden bepaald is het tevens ook veilig om hiermee te experimenteren. Als laatste blijkt uit de literatuur dat kickboksen een populaire sport is waardoor de module kickboksen aansluit op de belevingswereld van de patiënten. Dit zorgt voor motivatie wat binnen de therapie in de forensische psychiatrie belangrijk is.
Op basis van mijn eigen ervaringen kan ik concluderen dat de negatieve effecten van kickboksen nauwelijks opwegen tegen de positieve effecten van kickboksen. De combinatie van de groep die in de relatie met elkaar kickboksoefeningen uitvoert en elkaar aanspreekt op elkaars gedrag, de uitnodigende rol van de therapeut en als laatste het kickboksen dat in de belevingswereld van de patiënten ligt zorgt ervoor dat patiënten gemotiveerd zijn en zichzelf/elkaar gaan ontwikkelen.
Wel moet ik concluderen dat de verschuiving in het denken, voelen en handelen met name binnen de module kickboksen naar voren komt. Over hoe deze verschuivingen zich doorontwikkelen buiten de therapie is een belangrijk punt die in een vervolgonderzoek naar voren zou moeten komen.
Aan de hand van het onderzoek ben ik tot de volgende aanbevelingen gekomen. Om het onderzoek te versterken zullen er meer patiënten moeten deelnemen aan de module kickboksen. Hoe meer meetgegevens er vergeleken kunnen worden hoe betrouwbaarder het onderzoek zal worden. Verder zou het gebruik van een controle groep het onderzoek versterken. Door een controle groep die de module kickboksen niet volgt te vergelijken met de resultaten van de groep die deze wel volgt, zal de invloed van de module kickboksen op de fysieke- en verbale agressie duidelijker te zien zijn. Om een duidelijker beeld te krijgen over de invloed van de module kickboksen op de verbale- en fysieke agressie raad ik aan om meerdere meetmomenten te gebruiken. Door een meting een maand voor en een maand na de module kickboksen af te nemen krijgen we een helderder beeld over de agressie verhogende of verlagende effecten van de module kickboksen. Binnen de forensische psychiatrie hebben patiënten vaak een mentor die de patiënt gedurende de behandeling begeleid. Voor vervolg onderzoek raad ik aan deze mentor te betrekken bij het onderzoek en zo nodig een vragenlijst te laten invullen om een beter beeld te krijgen hoe de gedragsveranderingen binnen de PMT zich doorwerken op de woongroep. Als laatste lijkt het mij waardevol dat er naast een vragenlijst ook een observatielijst moet komen. De PMT module kickboksen richt zich voornamelijk op het doen en bewegen. Het lijkt mij daarom ook zinvol om dit bewegingsgedrag tijdens een voor- en na meting in kaart te brengen. Ik hoop dat dit pilot onderzoek de eerste aanzet heeft gegeven om kickboksen vaker toe te passen binnen de PMT in combinatie met onder andere agressieproblematiek. Het zou goed zijn als dit onderzoek zou worden doorgezet om een duidelijker beeld te krijgen van de invloed van kickboksen op de agressie bij patiënten.