Samenvatting

Het klimaat verandert en beïnvloedt ons leven op steeds meer manieren. De winters worden natter en zomers worden droger. De waterschappen dragen in Nederland de verantwoordelijkheid om beleid te voeren wat ons veilig stelt voor het water en schoon en voldoende water geeft. Waterschap Zuiderzeeland heeft de speciale taak om het beheer van de wateren in Flevoland klimaatbestendig te maken. Flevoland heeft met zijn kunstmatige ontstaansgeschiedenis en actief peilbeheer een uitzonderlijke situatie wat betreft waterbeheer. Maar welke invloed heeft de klimaatverandering op de waterkwaliteit en hoe moet het beleid hierop worden aangepast? Dit zijn belangrijke vraagstukken die bij de Nederlandse waterschappen nog niet systematisch met een uniforme methode worden beantwoord. De vraag die in dit onderzoek zal worden beantwoordt luidt; ““Hoe beïnvloeden extreem droge jaren de chemische waterkwaliteit in Flevoland?”. Allereerst is een literatuuronderzoek gedaan naar het theoretische effect van klimaatverandering en de klimaatrisico’s die hier naar verwachting mee gepaard gaan. Daarnaast is een risicoanalyse opgesteld waarvoor het beheergebied is opgedeeld in clusters van vergelijkbaar functionerende meetpunten. Vervolgens is met behulp van een trendanalyse geobserveerd hoe de relevante klimatologische en chemische parameters zich de afgelopen decennia hebben gedragen. Ook kon aan de hand hiervan worden geanalyseerd of het theoretisch verwachte klimaateffect al terug te zien was in de trendpatronen. Tot slot is specifiek het effect van de extreem droge jaren onderzocht door de chemische parameters in een selectie niet droge jaren als nul-situatie te vergelijken met de stofgehaltes van deze parameters tijdens de selectie extreem droge jaren. Deze analyse is uitgevoerd voor de selectie steekproefmeetpunten die uit ieder cluster zijn geselecteerd. Uit de resultaten valt te concluderen dat voor Flevoland voornamelijk de stijgende temperatuur en het veranderende neerslagpatroon relevante klimaateffecten zijn om te onderzoeken. Deze zorgen naar verwachting voor toename van eutrofiëring, verzilting en interne nalevering. De onderzochte parameters zijn dan ook geselecteerd op basis van deze klimaatrisico’s. In de trendanalyse is te zien dat de lucht- en watertemperatuur in Flevoland inderdaad significant toeneemt. Het veranderend neerslagpatroon is in dit onderzoek niet significant aangetoond. De verwachte ontwikkelingen van verzilting en toenemende interne nalevering zijn ook significant aangetoond. Het verwachte patroon van eutrofiëring is niet significant aan te tonen in Flevoland. Er is zelfs een licht dalende trend te zien. Dit kan mogelijk worden verklaard door de verduurzaming van de landbouw waardoor de algemene aanvoer van nutriënten afneemt. De ontwikkeling van een uniforme methode om systematisch klimaatonderzoek uit te voeren is essentieel om het waterbeheer klimaatbestendig te maken en houden.