Samenvatting

De circulaire economie (CE) is een gedeeltelijk alternatief voor de bestaande lineaire economie en mag zich de afgelopen vijf jaar in een sterk groeiende politieke en economische aandacht verheugen. ▪ Kern van de CE is het organiseren van waardebehoud met als gevolg levensduurverlenging van producten, onderdelen en grondstoffen in kringlopen. ▪ Ambitie van de CE is een lagere negatieve impact, minder gebruik van ‘virgin’ materialen en een hogere gebruiksefficiëntie gedurende de gehele levenscyclus van producten, etc. ▪ In beginsel zou dit moeten leiden tot het kunnen gebruik van producten etc. in bestaande of refurbished vorm gedurende meerdere kringlopen. ▪ Organiseren van (een systeem van met elkaar samenhangende kringlopen vormen de centrale uitdaging. Dat realiseren leidt tot een systeemtransitie die complementair is aan een duurzame lineaire economie. ▪ Door het ministerie van EZK is in 2021 in het kader van het CESI programma onderzoek aanbesteed wat moet leiden tot een op de praktijkgerichte classificatie van bestaande en toekomstige businessmodellen voor de CE. ▪ Businessmodellen reiken de logica voor (strategische) organisatieconcepten om waardecreatie en –behoud vorm en inhoud te geven. Er is een scala aan concepten mogelijk. ▪ Onderzocht is welke businessmodellen voor de CE er (al) zijn en in hoeverre deze aansluiten bij ontwikkelingen rond toenemende producentenverantwoordelijkheid (UPV) en Producer Ownership (PO). ▪ De output van het onderzoek bestaat uit een classificatie van zeven basistypen circulaire businessmodellen (CBM), verdeeld over drie groepen (grondstoffen, gebruik en verantwoordelijkheid). Deze basistypen worden beschreven in kenniskaarten. ▪ Deze kenniskaarten vormen de basis voor een speciaal ontwikkelde QuickScan (te vinden op: https://circulairemaakindustrie.nl) en een interactieve applicatie (te vinden op: https://businessmodellab.nl/tools) ▪ Als output van dit onderzoek is er naast de Quickscan een korte video met toelichting en dit Whitepaper. Alle materialen zijn Open Access, dus vrij te gebruiken voor eenieder.