Samenvatting

Binnen de beschouwende kliniek van het Dijklander Ziekenhuis zorgt de eilandjescultuur die binnen de kliniek heerst voor een gebrek aan proacitiviteit, initiatief en verantwoordelijkheidsgevoel, verminderde samenwerking en minder verbondenheid (Peeters, Verschuur, Veer, de & Francke, 2008; De steven, z.d.). Om binnen de kliniek de samenwerking, verbondenheid en autonomie te verbeteren, en mogelijk de eilandjescultuur verminderen, wil de kliniek de dagstart inzetten. Binnen het ziekenhuis wordt met Lean gewerkt. De dagstart is daar een onderdeel van. De verwachting van de kliniek is dat de dagstart zal bijdragen aan samenwerking, autonomie en verbondenheid. Om dit te onderzoeken is de opinie van de verpleegkundigen en servicemedewerkers rondom dit onderwerp onderzocht.
 
De dagstart bestaat uit een kort moment van 5 tot 10 minuten waarin gestructureerd informatie wordt gegeven, om hulp gevraagd kan worden, problemen kunnen worden aangekaart, ideeën en oplossingen kunnen worden aangedragen en feedback kan worden gegeven. De deelnemers bevinden zich tijdens de dagstart rondom een dagstartbord, waarop doelen, verwachtingen, bijzonderheden en acties staan weergegeven. Het doel van een dagstart is het opsporen, identificeren en elimineren van verspilling en het toevoegen van waarde.
 
Om te onderzoeken wat de ervaring van de verpleegkundigen en servicemedewerkers is met de dagstart in relatie tot samenwerking, autonomie en verbondenheid is de volgende onderzoeksvraag opgesteld; ‘Wat is de ervaring van de verpleegkundigen en servicemedewerkers met de dagstart in relatie tot samenwerking, autonomie en verbondenheid?’.
 
Doormiddel van een enquête is een opiniemeting gedaan onder de verpleegkundigen en servicemedewerkers van de beschouwende kliniek over wat hun ervaring is met de dagstart en samenwerking, autonomie en verbondenheid. Aanvullend is met de Basic Psychological Need Satisfaction Scale – Work Domain (Deci et al., 2001; Ilardi et al., 1993; Kasser, Davey, & Ryan, 1992) vragenlijst mate van autonomie en verbondenheid op de afdeling gemeten. Voor extra verdieping van de resultaten is op elke afdeling een semigestructureerd diepte-interview afgenomen. De ervaring van de verpleegkundigen en servicemedewerkers zal een indicatie geven van de mate waarin de dagstart samenwerking, autonomie en verbondenheid stimuleert. Daarmee is de daadwerkelijke mate van autonomie en verbondenheid vergeleken, om te onderzoeken of hierin verschil is. De interviews vullen de resultaten vanuit de enquête en vragenlijst aan.
 
Uit de resultaten blijkt dat de dagstart van positieve invloed is op de samenwerking. Uit de enquête blijkt dat de verbondenheid niet veranderd is sinds de invoer van de dagstart, maar uit de interviews komt dat er wel een verandering in beleving van de eilandjescultuur heeft plaatsgevonden. Op het gebied van autonomie merken de verpleegkundigen en servicemedewerkers nauwelijks verschil met voor de dagstart, maar verwachten wel dat er op termijn verbetering kan plaatsvinden dankzij de dagstart. Tussen de verpleegkundigen en servicemedewerkers onderling is weinig verschil qua hun opinie over de invloed van de dagstart. De mate van autonomie op de werkvloer gemeten bij de verpleegkundigen is wel significant hoger dan bij de servicemedewerkers. De afdelingen onderling laten wat verschil zien wat betreft hun opinie van de dagstart, maar zijn het in grote lijnen met elkaar eens. De ervaring met de dagstart is dat deze bijdraagt samenwerking, in mindere mate op verbondenheid en (nog) niet op autonomie.