Samenvatting

In dit onderzoek is onderzocht hoe ervaringsdeskundigheid bij suïcidepreventie kan worden geadopteerd door de hulpverlening. Met gemiddeld 5 suïcides per dag is de huidige aanpak van suïcidepreventie nog niet afdoende. Het inzetten van ervaringsdeskundigen wordt steeds normaler binnen de ggz, echter is de hulpverlening terughoudend bij het inzetten van ervaringsdeskundigheid bij suïcidepreventie. Uit informatie vanuit de opdrachtgever blijkt dit te komen vanuit angst voor de inzet van ervaringsdeskundigen bij suïcidepreventie. Binnen dit onderzoek wordt onderzocht hoe de hulpverlening bij suïcidepreventie momenteel in elkaar zit, wat ervaringsdeskundigheid bij suïcidepreventie kan betekenen en hoe de hulpverlening momenteel aankijkt tegen het inzetten van ervaringsdeskundigheid bij suïcidepreventie. Op deze wijze wordt in kaart gebracht waar de wrijving en angst zit tussen ervaringsdeskundigen en de hulpverlening en welke acties de adoptie van ervaringsdeskundigheid bij suïcidepreventie door de hulpverlening kunnen bespoedigen. Hieruit is de volgende hoofdvraag ontstaan:
Hoe kan de hulpverlening bij suïcidepreventie ervaringsdeskundigheid adopteren?
Om antwoord te kunnen geven op deze hoofdvraag is gebruik gemaakt van Human Centered Design waarbij drie fasen zijn doorlopen. Binnen de eerste fase stond het in kaart brengen van het probleem centraal. Hiervoor is gebruik gemaakt van literatuuronderzoek en groepsinterviews. De informatie die hieruit is voortgekomen is verwerkt in een persona. In de tweede fase stond het omzetten van de informatie naar ideeën voor het bespoedigen van de adoptie centraal. Hierbij is onder meer gebruik gemaakt van brainstormsessies, ‘create a logic model’, ‘create a concept’ en ‘rapid prototyping’. In de derde en tevens laatste fase stond de implementatie centraal. Hierbij is gebruik gemaakt van feedback en ‘roadmap for succes’. Er kan geconcludeerd worden dat de hulpverlening overwegend positief aankijkt tegen de inzet van ervaringsdeskundigheid bij suïcidepreventie en de meerwaarde inziet. Echter is er ook weerstand onder de hulpverlening voor het inzetten van ervaringsdeskundigheid bij suïcidepreventie. Mede door de onduidelijkheid van de functie, taken, opleidingsniveau en positie binnen het team. Er kwam naar voren dat heldere communicatie van het management voorafgaand aan de komst van de ervaringsdeskundige als helpend wordt gezien voor een goede samenwerking.
De adoptie kan worden bespoedigd door het wegnemen van bovenstaande barrières. Op basis van deze informatie is een adviesrapport opgesteld. Het adviesrapport is breed inzetbaar en niet toegespitst op alleen de opdrachtgever maar het gehele werkveld. Hier is voor gekozen omdat de uitkomsten van het interview relevant zijn voor het gehele werkveld op het gebied van suïcidepreventie. Om een haalbaar en uitvoerbaar plan op te stellen voor de opdrachtgever zijn de adviezen getoetst middels het FOETSJE-model. De adviezen die als haalbaar voor de opdrachtgever naar voren zijn gekomen zijn verwerkt in een implementatieplan waarbij de te ondernemen stappen zijn beschreven en informatiepakketten zijn ontwikkeld om in te zetten tijdens de implementatie. Het implementatieplan en deze informatiepakketten zijn wel toegespitst op de behoeften van de opdrachtgever. Omdat het goed informeren van de hulpverlening over de functie, taken, opleiding en positie binnen het team naar voren kwam als belangrijk voor het bespoedigen van de adoptie zijn er twee informatiepakketten ontwikkelt.
Het eerste pakket is een informatievideo en infographic voor het management over het goed introduceren van een ervaringsdeskundige suïcidepreventie in een team om weerstand te verminderen. Het tweede pakket is een informatievideo en infographic voor de hulpverlening om duidelijkheid te sch