Samenvatting

Het gebied rond het Markermeer kent een lange geschiedenis. Al eeuwenlang wonen mens en dier in deze regio. Het Markermeer, en specifieker een verdronken dijk in de buurt van Uitdam, vormt het startpunt van dit onderzoek. In dit onderzoek worden de resultaten van het materiaalonderzoek van het Verdronkendijk- en Etersheim-duikonderzoek bekeken en wordt de meerwaarde van vrijwilligers besproken. Het Verdronkendijkonderzoek is het onderzoek uitgevoerd door studenten het Ethersheim-duikonderzoek is uitgevoerd door vrijwilligers. Dit onderzoek heeft als doel om een beeld te creëren van de lokale geschiedenis rond het Markermeer en te onderzoeken welke invloed de gebruikte onderzoeksmethodes van de vrijwilligers hebben op de onderzoeksresultaten van het Etersheim-duikonderzoek.
Het onderzoek heeft als leidraad één hoofdvraag en een aantal deelvragen. De hoofdvraag luidt: ‘Wat is de meerwaarde van door sportduikers opgedoken archeologische vondsten uit het Markermeer voor de bewoningsgeschiedenis en archeologie van het gebied?’ Dit werd onderzocht door literatuuronderzoek te verrichten, het opgedoken materiaal uit het Markermeer te inventariseren, interviews af te nemen en resultaten uit het veldonderzoek te verwerken.
Door nijverheid en uitbreidende bewoning rond wat nu Markermeer is, ontstonden dorpen als Etersheim en Uitdam, beide direct gelegen aan de kust. Ter bescherming van Uitdam werd tussen 1350 en 1500 een inlaagdijk aangelegd, een extra dijk die bescherming bood achter de bestaande dijk. De inlaagdijk is meerdere malen hersteld, met verschillende materialen. Uiteindelijk is de dijk echter vervallen en verdronken.
Bij het Verdronkendijkonderzoek zijn in totaal 6 vondsten gedaan. Het is lastig hier iets over te zeggen, aangezien dit weinig vondsten zijn, die ook nog zijn aangetast door het water. Bij het Etersheim-duikonderzoek zijn 16 dozen aan materiaal gevonden, waarvan 80% uit keramiek bestaat, 15% uit bot en 5% uit overig materiaal, zoals steen en hout. Er zijn 627 keramiekscherven gevonden, waarvan roodbakkend aardewerk de grootste groep vormt, gevolgd door kogelpot, grijsbakkend aardewerk en steengoed. Alle keramiekvondsten zijn van huishoudelijke aard. De fysieke kwaliteit van de vondsten is goed; ze zijn minimaal aangetast door het water.