Samenvatting

Aanleiding: Vallen is een veelvoorkomend fenomeen bij ouderen en leidt tot een toename van ziekenhuis opnames met invaliditeit en sterfte tot gevolg. Van de 40.000 ziekenhuisopnames per jaar vanwege valincidenten, heeft ongeveer 33% een heupfractuur. Een heupfractuur leidt tot valangst, afhankelijkheid van een hulpmiddel en zorg, wat mogelijk invloed heeft op de ervaren kwaliteit van leven. Het is onduidelijk welke factoren van invloed zijn op de ervaren kwaliteit van leven van de kwetsbare oudere en dit heeft geleid tot de volgende onderzoeksvraag: Wat betekent kwaliteit van leven voor kwetsbare ouderen, ouder dan 70 jaar, postoperatief na een heupfractuur?
Onderzoeksopzet en methode: In dit kwalitatieve, fenomenologische onderzoek werd door middel van diepte-interviews achterhaald welke factoren van belang zijn voor de ervaren kwaliteit van leven. Door middel van doelgerichte sampling werden tien participanten geselecteerd. De interviews werden getranscribeerd en geanalyseerd volgens de methode van Colaizzi. De afgenomen interviews werden in stappen voorzien van codes en ondergebracht in thema’s. Een deel van de data is onafhankelijk geanalyseerd door twee andere onderzoekers.
Resultaten: De analyse leverde vier hoofdthema’s op: ‘de balans is aangetast’, ‘ik ben héél zelfstandig’, ‘veerkracht’ en ‘echt een oud mens’. Deze hoofdthema’s, voortgekomen uit 12 subthema’s, zijn niet op zichzelf staand maar zijn verbonden en beïnvloeden elkaar.
Conclusie: Veerkracht, stressfactoren en de karaktereigenschappen van de participant zijn bepalend voor de acceptatie van het functieverlies, de verminderde mobiliteit en valangst en bepalen mede de ervaren kwaliteit van leven. De sociale context: het hebben van voldoende familiale- en sociale contacten is een belangrijke factor die de kwaliteit van leven positief kan beïnvloeden. Het ontbreken van overleg en afstemming over de behandeling heeft een negatieve invloed op de kwaliteit van leven. Het is aan te bevelen dat de verpleegkundig specialist de verwachtingen van de patiënt bespreekbaar maakt en deelt met alle betrokken zorgverleners tijdens opname. Door het optimaliseren van de samenwerking met de huisarts, thuiszorg en (geriatrische) revalidatiezorg kan zij zorgen voor een verbetering van de communicatie die resulteert in betere zorg en kwaliteit van leven.