Samenvatting

In Nederland zijn bijna twee miljoen mensen met gehoorproblemen voortkomend uit slechthorendheid. Bij een klein deel van deze mensen kan een Cochleair Implantaat (CI) de mogelijkheid bieden om weer iets te horen. Zo ook bij jeugdigen tussen nul en 18 jaar uit de regio Twente. Pento audiologisch centrum Hengelo wil voor deze jeugdigen en hun ouders graag een bijeenkomst organiseren waarin ervaringen kunnen worden gedeeld en waarin ondersteuning wordt geboden op sociaal-emotioneel gebied. De jeugdigen met een CI en hun ouders kunnen op een andere plek deze ondersteuning niet krijgen.
De doelstelling van dit onderzoek is dan ook om een bijeenkomst vorm te geven waarin ervaringen worden gedeeld en die in staat is om op sociaal-emotioneel gebied ondersteuning te bieden aan jeugdigen met een CI en hun ouders. Om dit doel te bereiken is een prototype van een bijeenkomst ontworpen aan de hand van literatuur en input van een expertgroep. Dit prototype is vervolgens objectief en subjectief geëvalueerd door deze voor te leggen aan de doelgroep.
 Uit eerder onderzoek is gebleken dat lotgenotencontact kan leiden tot een verhoogd zelfbeeld en verbeterde sociale vaardigheden. Jeugdigen met een CI ondervinden vaak moeilijkheden op dit gebied. Daarnaast worden herkenning en erkenning beschouwd als zeer waardevolle onderdelen van een lotgenotenbijeenkomst. De deelnemers van lotgenotenbijeenkomsten voelen zich met name gesteund door het uitwisselen van ervaringen.
 De eerste versie van de bijeenkomst is voorgelegd aan de expertgroep aan de hand van een semigestructureerd interview waarin gesproken werd over onder andere de onderwerpen en activiteiten. Het prototype van de bijeenkomst is vormgegeven aan de hand van de aspecten zelfbeeld en sociale vaardigheden en de input van de expertgroep. Dit prototype is objectief geëvalueerd met de deelnemers door de bijeenkomst te laten plaatsvinden en een voor- en nameting af te nemen. Dit is gedaan door middel van een vragenlijst met vier constructen, namelijk zelfbeeld mentaal, zelfbeeld fysiek, sociale vaardigheden ten opzichte van bekenden en sociale vaardigheden ten opzichte van onbekenden. Het prototype is subjectief geëvalueerd door middel van een groepsgewijs semigestructureerd interview voor en na de bijeenkomst. In dit interview werd gevraagd naar de verwachting, de behoefte en de ervaringen van de deelnemers.
 Uit de interviews met de expertgroep blijkt dat zelfbeeld en sociale vaardigheden de belangrijkste aspecten zijn als onderdeel van een lotgenotenbijeenkomst en dat de activiteiten en leeftijdsgroepen beschreven in de eerste versie passend zijn. Het blijkt echter dat de bijeenkomst geen effect heeft gehad en dus niet aansluit bij de behoefte van de deelnemers. Er is te weinig respons op de voor- en nameting om op basis daarvan valide en betrouwbare uitspraken te doen over de behoefte van de deelnemers. Er is daarom vervolgonderzoek nodig om deze conclusie te bevestigen. Uit de interviews met de deelnemers blijkt dat de bijeenkomst wel aansluit bij hun behoefte. Ze geven aan het prettig te vinden om ervaringen met elkaar te delen.
 Aanbevolen wordt om de bijeenkomst jaarlijks en in het weekend te laten plaatsvinden en om te streven naar meer deelnemers. Er kan een bestand met gegevens van jeugdigen met een CI bijgehouden worden en eventueel kan samengewerkt worden met een andere locatie van Pento. Daarnaast wordt aanbevolen om vervolgonderzoek te doen met meer respons, zodat er valide en betrouwbare uitspraken kunnen worden gedaan over de objectieve behoefte van de doelgroep.