Samenvatting

Dit onderzoek is uitgevoerd voor zorggroep ’s Heeren Loo Apeldoorn op locatie Groot Schuylenburg. ’s Heeren Loo biedt zorg, begeleiding, ondersteuning en behandeling voor mensen met een verstandelijke beperking. Om de afbouw van vrijheidsbeperkingen te realiseren is zorggroep ’s Heeren Loo Apeldoorn in 2012 gestart met het invoeren van het behandelmodel Triple-C. Triple-C is een orthopedagogisch behandelmodel voor mensen met een verstandelijke beperking die daarnaast gedragsproblemen en/of psychische problemen hebben. Triple-C is een methode die bedoeld is om een genormaliseerde leefomgeving te realiseren voor cliënten met een verstandelijke beperking. Triple-C is volledig gericht op het beantwoorden aan en het vervullen van de menselijke behoeften van cliënten. Hierbij richt Triple-C zich op het ontwikkelen van vaardigheden bij cliënten en worden cliënten niet gestraft, vastgebonden of afgezonderd bij het tonen van moeilijk verstaanbaar gedrag. In het onderzoek naar de effectiviteit van Triple-C binnen ’s Heeren Loo is gekeken naar de verandering op het gebied van sociale redzaamheid en de aanwezigheid van storend gedrag. Daarnaast is er ook gekeken naar wat de begeleiders vinden van het werken volgens het model Triple-C. De hypotheses voorafgaand aan het onderzoek stellen dat na de invoer van Triple-C, de sociale redzaamheid bij de cliënten is toegenomen en de aanwezigheid van storend gedrag is afgenomen.
Voor het onderzoek zijn er tien woningen geselecteerd die langere tijd volgens het model Triple-C werken en de meeste ervaring hebben met het model Triple-C. Binnen de woningen zijn er in totaal 40 cliënten geselecteerd die er langer dan zes maanden wonen en begeleid zijn volgens Triple-C. Het verschil rondom de sociale redzaamheid en storend gedrag is kwantitatief gemeten door middel van twee vragenlijsten. Om de sociale redzaamheid te meten is de SRZ-vragenlijst gebruikt en voor het storend gedrag de SGZ-vragenlijst. De eerste meting (T1) voorafgaand aan de invoer van Triple-C is al uitgevoerd bij de betreffende cliënten en de gegevens hiervan zijn uit het dossier van cliënten gehaald. De tweede meting (T2) heeft plaatsgevonden binnen dit onderzoek en dient als nameting. Om de ervaring van begeleiders te onderzoeken en het kwalitatief onderzoek te ondersteunen is er op iedere, voor onderzoek geselecteerde, woning bij één begeleider een semigestructureerd interview afgenomen.
Onderzoek op basis van de SRZ-vragenlijst wijst erop dat de invoer van Triple-C niet heeft geleid tot een grotere mate van sociale redzaamheid bij de cliënten. De ervaring van begeleiders staat daar haaks tegenover. Merendeel van de begeleiders ervaren dat de cliënten meer taken en handelingen uitvoeren dan voor Triple-C en geven aan dat cliënten zijn gegroeid. Het kwantitatief onderzoek heeft wel uitgewezen dat de invoer van Triple-C ervoor heeft gezorgd dat de mate van storend gedrag is afgenomen bij cliënten. Doordat begeleiders meer vertrouwen creëren en structuur bieden bij cliënten wordt de stress bij cliënten verminderd en neemt het storend gedrag af. De ervaring van begeleiders is positief. Iedere begeleider geeft aan dat het fijn is om met Triple-C te werken en ervaart dat het niet alleen voor de cliënt maar ook voor henzelf iets oplevert.
Tijdens het onderzoek is gebleken dat de SRZ-vragenlijst niet goed aansluit bij wat Triple-C beoogt te verbeteren aan vaardigheden. Bij vervolgonderzoek zal er een andere vragenlijst gebruikt moeten worden. Bij vervolgonderzoek is het ook wenselijk om de range tussen de eerste meting en de tweede meting te verkleinen. Hierdoor kan de invloed van de leeftijd van cliënten, als verklaring van het afnemende storend gedrag, verminderd worden.
De aanbevelingen voor ’s Heeren Loo naar aanleiding van dit onderzoek, is om binnen de organisatie te kijken n