Samenvatting

Ruimte voor Niks gaat over de zoektocht naar het maakbare sublieme. Het project begint eigenlijk al jaren eerder, boven op een berg. Daar had ik die zogenaamde sublieme ervaring. Ik wil weten wat deze landschapservaring maakt. Vanuit deze kennis wil ik het sublieme inzetten als middel. Een middel waarmee in onze dagelijkse leefomgeving een pas op de plaats ontworpen kan worden. Een moment van niks. Het kort uitschakelen van prikkels en gedachten. Een letterlijke pas op de plaats. Eerst fysiek, dan psychisch.

Steeds meer mensen vallen uit met overspanningsverschijnselen. In 2016 was dit 1 op de 7 werknemers. Een persoon met burn-out doet er namelijk gemiddeld vier jaar over om te herstellen. Vier jaar is 5% van een gemiddeld mensenleven. De impact is dus enorm. Wat kan ik doen als landschapsarchitect? Kan het sublieme deel van de remedie zijn? Een moment van helemaal niks faciliteren in ons dagelijks leven is de uitdaging. Dus wat zit er in de sublieme ervaring? Oneindigheid, hoogteverschil, verval, schaal, spanning?

Door een theoretisch kader te combineren (Terrible Sublime, Moral Sublime en Environmental Sublime) met een uitgebreid referentieonderzoek heb ik sublieme bestanddelen geduid die als vertrekpunt dienen voor het ontwerp. Binnen mijn project heb ik deze sublieme bestanddelen toegepast in Amsterdam Noord.

Amsterdam Noord kent al veel sublieme schitteringen. De stedenbouwkundige experimenten, industriele gebieden en scherpe contrasten tussen stad en landschap vormen een spannend geheel met veel ruimte voor niks ertussen. In snelle ontwerpoefeningen binnen het kader van Wunderkammer Noord heb ik de sublieme bestanddelen getest om daarna aan het echte werk te beginnen. Een sublieme mal waarbinnen een woon en werkgebied ontwikkeld kan worden. Het betreft een gebied wat onverwacht niet subliem was en een gebied wat onverwacht wel subliem was. De sublieme mal is geformuleerd in de vorm van het Narratief. Het Narratief laat één van de routes zien die door het gebied genomen kan worden en neemt de lezer/toeschouwer aan de hand mee waarom ontwerpkeuzes zijn gemaakt en welke sublieme uitwerking ze bedienen.

Afstudeercommissie: Riëtte Bosch (mentor), Pepijn Godefroy en Mascha Onderwater. Toegevoegde leden t.b.v. het examen: Mirjam Koevoet en Roel Wolters.