Samenvatting

Dit onderzoek verkent de vraag: hoe geven contextueel hulpverleners concreet vorm aan meerzijdige partijdigheid jegens daders en slachtoffers van seksueel misbruik? Twaalf semi- gestructureerde interviews, waarvan twee diepte-interviews en een focusgroep, zijn met in totaal twaalf Vereniging van Contextueel Werkers-geregistreerde contextueel therapeuten afgenomen. Via de constante vergelijkingsmethode is de professionele houding ‘meerzijdige partijdigheid’, ook wel ‘veelzijdig gerichte partijdigheid’, zoals bedoeld door Boszormenyi- Nagy en Krasner (1986), zowel theoretisch als praktisch geladen. Alhoewel respondenten aangeven de houding nauwelijks te expliciteren richting hun cliënt, uit de axiale codering komen wel degelijk drie clusters van toepassingen van meerzijdige partijdigheid naar voren: meerzijdige partijdigheid als (a) een therapeutisch begeleidingsproces, (b) een leerproces bij cliënten en (c) een instrument voor de navigatie van spanningsvelden die het recht doen aan alle betrokkenen kunnen bemoeilijken. Acht fases van het begeleidingsproces zijn uit de data gedestilleerd: informeren, inspireren, reflecteren, interesseren, engageren, inviteren, confronteren en dialogiseren. Zes leerlijnen voor het leerproces van cliënten zijn gevonden: van monoloog naar dialoog, van object naar subject, van destructief naar constructief, van identiteit naar loyaliteit, van kinderlijk naar volwassen en van ontkenning naar erkenning. Vervolgens zijn drie spanningsvelden in het proces van alle partijen recht doen geformuleerd: de schade erkennen versus hertraumatiseren van het slachtoffer, het ontschuldigen versus het verantwoordelijk houden van de dader en het veroordeeld zijn tot elkaar en verstrengeld zijn van daders en slachtoffers binnen de dynamiek van seksueel misbruik. De aanbeveling is om de theoretische modellen ook binnen andere doelgroepen te valideren. Aangeraden wordt om opleidingsrichtlijnen scherper te formuleren.