Samenvatting

In het nieuwe Handboek Systeemtherapie (Savenije, van Lawick & Reijmers (red.), 2008) komen de naam van Ivan Boszormenyi–Nagy en begrippen als ‘intergenerationeel’ en ‘loyaliteit’ op diverse plaatsen voor, maar is de contextuele therapie als afzonderlijke stroming weggevallen. Er is in het Handboek (hoofdstuk 17 en 21) voornamelijk geput uit het eerste contextuele werk van Nagy, ‘Invisible Loyalties’ (Boszormenyi-Nagy & Spark, 1973). De nadruk ligt op de beschrijving van het fenomeen en de betekenis van de loyaliteit tussen ouders en kinderen. Zijn recentere boek ‘Between Give and Take’ (1986) wordt alleen aangehaald in hoofdstuk 15 over het gezinsontwikkelingsperspectief (Govaerts & Splingaer, 2008). De theorie van Nagy wordt daarin (te) beperkt weergegeven.
Nergens in het Handboek Systeemtherapie is een verhandeling te vinden over de relationele ethiek, die gezien kan worden als de kern van de contextuele therapie. Dat beschouw ik als een verlies voor de systeemtherapie. Waardevolle therapeutische interventies ontwikkeld vanuit de contextuele therapie raken in de vergetelheid. De nadruk op herstel van betrouwbaarheid in relaties – waar de contextuele therapie zich op richt - verdient mijns inziens een expliciete plaats in het Handboek. De loyaliteitstheorie van Nagy is niet los verkrijgbaar, maar kan slechts verstaan worden vanuit het geheel van het gedachtegoed. Loyaliteit is in contextueel opzicht uiteindelijk meer een relationeel-ethisch dan een psychologisch en interactioneel fenomeen.