Samenvatting

Vanuit mijn stageperiode binnen Iederwijs de Leeuwerick, komt de centrale vraagstelling van mijn onderzoek naar voren:

Op welke manier is de fysieke omgeving van invloed op de ontwikkeling van leerlingen (in de leeftijd van 4 t/m 14 jaar) binnen basisschool Iederwijs de Leeuwerick, en hoe kan de omgeving zo aangewend worden dat het een positieve bijdrage heeft aan de ontwikkeling.

Iederwijs de Leeuwerick biedt vernieuwingsonderwijs voor kinderen in de leeftijd van 4 t/m 14 jaar met een 'normale' ontwikkeling. Kinderen krijgen binnen deze school op een niet reguliere manier onderwijs. Er wordt bij deze manier van onderwijs uitgegaan van de ontwikkelingsdrang van het kind. Van de opvoeders wordt verwacht het kind los te laten en het te ondersteunen in zijn ontwikkeling. Het doel van deze manier van onderwijs, is de kinderen zich te laten ontwikkelen tot bewuste evenwichtige mensen.

Binnen Iederwijs ben ik onderzoek gaan doen om er achter te komen hoe er binnen Iederwijs qua visie en in de praktijk over de fysieke omgeving wordt gedacht. En hoe vanuit de praktijk, de visie en werkwijze aangevuld kan worden. Binnen Iederwijs gaan ze uit van de natuurlijke ontwikkeling, dit ondersteund door de v's, de 5 innovaties, de gordon-methode en sociocratische overlegstructuur. Het onderzoek heeft de functie om op deze manier een aanbeveling te geven over hoe men de fysieke ruimte aan kan passen, om op deze wijze de ontwikkeling te optimaliseren.

In het literatuurgedeelte komt eerst de visie en werkwijze van Iederwijs de Leeuwerick naar voren. Op deze manier wordt er een duidelijk beeld geschetst van het Iederwijsonderwijs en hoe zij over de ontwikkeling denken. Vanuit hier wordt er verder doorgegaan op de verschillende facetten van de ontwikkeling, hoe de visie hierop is en hoe deze zich verhoudt tot Iederwijs.
De inspiratiebronnen van Iederwijs geven weer hoe zij vanuit hun visie en werkwijze tegen het gebruik van de ruimte aankijken en hoe deze in de praktijk tot uiting komt. Waarna er vanuit Bleeker en Mulderij wordt gekeken hoe het kind tegen de buitenruimte aan kijkt en wat zijn beleving hiervan is. Als laatste komt naar voren op welke manier kleur van invloed is op het gedrag van de mens.

Door het houden van een kwalitatief open interview is er meer zicht verkregen op hoe de kinderen en Iederwijzers hun omgeving willen zien. Dit is gedaan door het stellen van open vragen, gestuurd vanuit de tekening over de droomschool, die de kinderen en iederwijzers gemaakt hadden. Na het afnemen van de interviews zijn deze geanalyseerd, van waaruit de resultaten en conclusies naar voren komen.

De verschillende thema's vanuit de analyse geven weer hoe de ideale school eruit zou zien. Door de aanwezigheid van de themaruimtes, kleur, sfeer, zelfstandigheid, groepsgevoel, hygiëne, ruimtelijk aspect en veiligheid wordt er weergegeven hoe de optimale omgeving van school eruit dient te zien om de ontwikkeling te bevorderen. De themaruimtes zijn hierin van het grootste belang, zij geven op hun manier de indeling van de school weer.

De aanbeveling die vanuit het literatuur- en praktijkgedeelte naar voren komt is dat men binnen Iederwijs zich meer moet gaan richten op de voorbereide omgeving. Door deze adequater toe te passen kan deze ondersteunend werken voor de ontwikkeling van het kind.