Samenvatting

Om zowel thuis als op school goed te kunnen functioneren zijn goed ontwikkelde executieve functies (EF) van groot belang (Dawson & Guare, 2010). Uit wetenschappelijke onderzoeken (Zuk et al., 2014; Moreno et al., 2011) is gebleken dat muziek mogelijk een positieve invloed heeft op de ontwikkeling van EF. Het doel van dit onderzoek is het verbeteren van reactie-inhibitie (RI), volgehouden aandacht (VA) en cognitieve flexibiliteit (CF) door middel van speciaal vormgegeven wekelijkse muzieklessen in het praktijkonderwijs. Hiervoor is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: Hoe kunnen OMB-lessen in de 1e en 2e klas van het praktijkonderwijs vormgegeven worden met als doel het verbeteren van de executieve functies: reactie-inhibitie, volgehouden aandacht en cognitieve flexibiliteit? Om de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden is er een lessenreeks ontworpen, aan de hand van theoretische bevindingen. Deze reeks is uitgeprobeerd en vervolgens bijgesteld aan de hand van feedback van leerlingen en professionals uit het muziekonderwijs. Daarnaast is er door middel van vragenlijsten en video-analyse gekeken naar het effect van deze lessenreeks op de ontwikkeling van de EF van een aantal leerlingen. De feedback van leerlingen en professionals heeft een bijstelling van het ontwerp opgeleverd, die voldoet aan de belangrijke randvoorwaarden voor een muzikale lessenreeks in het praktijkonderwijs en mogelijk een positieve invloed heeft op de ontwikkeling van EF van de leerlingen. Uit de video-analyse is gebleken dat het roepen door de klas (RI) en het afgeleid raken (VA) afgenomen is bij beide geobserveerde leerling. Dit zou kunnen betekenen dat het executief functioneren wat beide functies betreft bij deze leerlingen gedurende de muzieklessen is verbeterd. Of de leerlingen dit resultaat volledig te danken hebben aan de muzieklessen is nog moeilijk te concluderen. Het directe effect van OMB-lessen op de ontwikkeling van EF zou in eventueel vervolgonderzoek verder onderzocht moeten worden