Samenvatting

Achtergrond: Wanneer zich bij echografie een schildkliernodus presenteert kan aanvullend een DNAB (Dunne Naald Aspiratie Biopsie) worden verricht om pathologie te verkrijgen. Binnen de afdeling Radiologie van het Jeroen Bosch Ziekenhuis is uit een studie van Pessers gebleken dat 35,7% van de cytologische schildklierpuncties een niet-diagnostische uitkomst heeft. Naar aanleiding van deze resultaten werd een nieuwe studie gestart. Het doel van deze studie is het onderzoeken of de grootte en echografische kenmerken van een schildklier nodus van invloed zijn op de diagnostische uitkomst. Daarnaast werd onderzocht of er een verschil in diagnostische uitkomst is bij het gebruik van twee type naalden. De onderzoeksvraag luidt: "Wat is de invloed van de grootte en de echografische kenmerken van de nodus* op de diagnostische uitkomst bij een cytologische schildklierpunctie én wat is het verschil in diagnostische uitkomst tussen het gebruik van naald A** en naald B** bij een cytologische schildklierpunctie?"

Methode: Aan de studie hebben 54 patiënten deelgenomen. De patiënten zijn gerandomiseerd. Eén groep werd met naald A geprikt, deze wordt standaard gebruikt binnen het JBZ. De andere groep werd geprikt met "nieuwe" naald B. In alle documenten zijn de gegevens van patiënten gecodeerd weergegeven. De resultaten zijn uitgewerkt aan de hand van de in SPSS ingevoerde data.

Resultaten: Naarmate de diameter van de nodus toenam, nam het succespercentage van de DNAB af. Binnen de categorie 1-3 cm bedroeg het succespercentage 90% tegenover 65,2% bij nodi >3 cm.
Van de echografische kenmerken lagen de diagnostische uitkomsten veelal dicht bij elkaar. Het succespercentage bij de aanwezigheid van septae bedroeg 78,6% tegenover 80% wanneer deze niet aanwezig waren. Ook de succespercentages van een "solide" en "deels solide - deels cysteuze" nodus lagen dicht bij elkaar, respectievelijk 78,6% en 82,6%. Er zijn enkele uitzonderingen die erop wijzen dat zij invloed hebben op de diagnostische uitkomst. Zo zijn er minder nodi homogeen (n=7) dan heterogeen (n=47) maar resulteren zij wel veel vaker in een diagnostische uitkomst (respectievelijk 85,7% en 78,7%). De aanwezigheid van een hypo-echoïsche halo lijkt de kans op een diagnostische uitkomst te vergroten. Het succespercentage bedroeg 90,4%. Wanneer er geen halo aanwezig was bedroeg dit percentage 78,6% en 40,0% bij de aanwezigheid van een hyper-echoïsche halo. Het gebruik van de nieuwe naald B levert in 81,9% van de gevallen een diagnostisch biopt op. Naald A kent een succespercentage van 73,3 %.

Conclusie: Verscheidene echografische kenmerken lijken de kans op het verkrijgen van een diagnostische uitkomst te vergroten. Dit werd gezien bij homogene nodi en nodi met de aanwezigheid van een hypo-echoïsche halo. Echter zijn de resultaten tot nu toe niet significant. Derhalve worden grotere patiënten aantallen aanbevolen om inter-operationele verschillen te ondervangen.

* Onder echografische kenmerken wordt verstaan: begrenzing nodus, septae, homo- of heterogeen, centraal vocht, calcificaties, halo, flow, solide of cysteus.
** Huidige naald: BD Microlance 3, 22Gx50 mm en de nieuwe naald: Inrad 25Gx40 mm, anticoagulantia coating Procytin™