Samenvatting

Cijfers tonen aan dat het lerarentekort steeds ernstiger wordt. Dit probleem is niet enkel te wijten aan een gebrek aan interesse in de job of om de nodige studies aan te vatten maar ook aan de vroegtijdige uitstroom van leerkrachten. De job van leerkracht is veel meer dan enkel kennisoverdracht (Biesta , 2015), de leerkracht is de eerste leerlingbegeleider geworden en dit wordt door velen onderschat. Dit praktijkgericht actie-onderzoek situeert zich in een Antwerpse secundaire school binnen het eerste jaar A- en B-stroom.

Aan de hand van een Socio-Emotionele Geïntegreerde leerlingenbegeleiding vragenlijst, of kortweg SEG-vragenlijst (Keppens & Struyf, 2008), afgenomen bij 24 leerkrachten die lesgeven in het eerste jaar en een focusgroep van zes leerkrachten ga ik door middel van waarderend onderzoek (Steeneveld, 2020) op zoek naar een antwoord op mijn onderzoeksvraag:
hoe kan ik door middel van waarderend coachen, de leerkrachten versterken in hun handelingsbekwaamheid op gebied van socio-emotionele basiszorg?
Ik heb ervoor gekozen om te werken met de 6V-cirkel van Steeneveld (2020). Waarbij het oplossingsgericht handelen centraal staat. Denken in oplossingen in plaats van problemen.
Het traject verloopt in zes fasen. Tijdens de verkennende fase heb ik via de SEG-vragenlijst de reeds aanwezige kennis en vaardigheden in kaart gebracht. Deze informatie diende als input voor de tweede fase. In deze fase ben ik met de focusgroep aan de slag gegaan via mindmapping.

Door gebruik te maken van fotovoicing en schaal- en wondervraag werden er dromen en wensen geformuleerd waarna in de vierde fase de doelen vorm kregen. Tot slot werd er, in de voorlaatste fase, een plan van aanpak opgesteld met volgende operationele doelen:
• Elke klastitularis fungeert, per schooljaar, als coach van zijn klas waarbij wekelijks 1u gespendeerd wordt aan socio-emotionele begeleiding in de brede zin van het woord.
• Elke leerkracht verdiept zich bij aanvang van het schooljaar in de beginsituatie analyse van elke leerling.
• Ter versterking van elke leerkracht als leerlingbegeleider wordt elk personeelslid gedurende het ganse schooljaar bijgestaan om de eigen handelingsbekwaamheid te verhogen.
• Elke leerkracht volgt jaarlijks minstens één bijscholing (socio-emo) uit het professionaliseringsaanbod dat wordt opgesteld door het team leerlingbegeleiding.
• Het oprichten van de leergemeenschap beogend de basiszorg te versterken in de tweede helft van het schooljaar.
Tijdens de laatste fase wordt er teruggekeken op het ganse proces. Hoe zijn we gegroeid en hoe kunnen we verder? Dit onderzoek is slechts een aanzet tot het versterken van de handelingsbekwaamheid van leerkrachten op gebied van socio-emotionele basiszorg en zal de volgende twee schooljaren verder geïmplementeerd en geëvalueerd worden.