Samenvatting

Dit onderzoek is gedaan in het kader van afstuderen van mijn opleiding Master EN. Binnen deze opleiding heb ik gekozen voor de leerroute leren, met als doel taal/leesspecialist worden. Tijdens een van de taalmodules, begrijpend lezen, ben ik in aanraking gekomen met de aanpak van close reading. Door het volgen van de module en lezen van literatuur ben ik het maatschappelijke en persoonlijke belang van goede leesvaardigheden gaan inzien. Deze verandering van visie heeft mij geïnspireerd op dit onderzoek op mijn school op te zetten. Ik heb dit onderzoek opgebouwd vanuit een handelingsverlegenheidsituatie. In een eerdere fase heb ik vooronderzoek naar het begrijpend leesonderwijs op de onderzoeksschool gedaan (in mijn eerste studiejaar, voor beroepsproduct 2). Hierbij is duidelijk geworden dat er bij de leerkrachten vragen zijn over de huidige aanpak van het begrijpend leesonderwijs. Op de onderzoeksschool is in een groep 8, bestaande uit tien leerlingen, al op diverse manieren geprobeerd om de leesvaardigheid te vergroten. Omdat dit weinig resultaat heeft opgeleverd en de leesresultaten laag bleven (in vergelijking met landelijke normen en schoolnormen), is dit de aanleiding geweest om het onderzoek in deze groep te gaan doen. Tijdens dit onderzoek heb ik de aanpak van close reading, naast het huidige begrijpend leesonderwijs. Ik heb onderzocht welke invloed dit heeft gehad op de leesresultaten en motivatie/betrokkenheid van de leerlingen. Mijn onderzoeksvraag is ontstaan na vooronderzoek en bestudering van de literatuur: Welke invloed heeft het inzetten van close reading, gedurende 12 interventiemomenten, op de leesvaardigheid en leesmotivatie van de groep 8 leerlingen? Gedurende 12 interventies hebben de leerlingen geleerd om tot dieper tekstbegrip te komen volgens de aanpak van close reading. Daarbij is gebruik gemaakt van coöperatieve werkvormen in tweetallen, waarbij een sterke lezer, met goede begrijpend leesresultaten in de afgelopen schooljaren, gekoppeld is aan een zwakkere lezer. Als onderzoeksinstrumenten zijn gebruikt: een start en eind enquête, diagnostische gesprekken, tussenbeoordeling werkvormen en het analyseren van toetsresultaten. De resultaten van dit onderzoek geven weer dat de interventies in een coöperatieve leersituatie volgens de aanpak van close reading hebben gezorgd voor beter tekstbegrip, meer zelfsturend leren, verhoging van betrokkenheid en meer motivatie om met een complexe tekst aan de slag te gaan. Ondanks dat het onderzoek weinig of geen verbetering van toetsresultaten laat zien, vind ik, gezien bovenstaande bevindingen, dat close reading een goede aanvulling kan zijn op het huidige strategisch begrijpend leesonderwijs.