Samenvatting

Achtergrond:
Echografie (EC) is binnen de medische beeldvorming de goedkoopste en minst invasieve manier om de Lumbale Musculus Multifidus (LMM) af te beelden. Een recente ontwikkeling binnen de EC is elastosonografie. Dit is een techniek waarbij de hardheid en de elasticiteit van weefsel wordt gemeten door middel van het terugkaatsen van geluidsgolven. Het is nog onduidelijk of elastosonografie een bruikbare toepassing is om de LMM in beeld te brengen bij patiënten met LRP. Met dit onderzoek wordt daarom getracht een duidelijk overzicht te creëren van het huidig gebruik van elastosonografie met de focus op afwijkingen in de LMM bij patiënten met LRP. De hoofdvraag luidt: “In hoeverre is elastosonografie bruikbaar om afwijkingen van de LMM te diagnosticeren bij patiënten met LRP?

Zoekstrategie en criteria:
Geïncludeerde onderzoeken en artikelen zijn gevonden via de zoekmachines PubMed, ScienceDirect en Biep.nu, met zoektermen als elastosonografie, multifidus, muscle en LRP. Artikelen in het Nederlands-, Duits of Engels werden geïncludeerd, de datum van uitgave was maximaal 10 jaar geleden en elastosonografie werd geëvalueerd in de geïncludeerde artikelen. Daarnaast werden artikelen met als uitkomstmaat de grootte, dikte, elasticiteit/stijfheid, druk en/of een uitkomstmaat met betrekking tot de herhaalbaarheid in spieren/pezen geïncludeerd. Dierstudies en studies die geen spieren of pezen evalueerden werden geëxcludeerd.

Data synthese:
Twaalf artikelen werden geïncludeerd. Voor de beoordeling van de kwaliteit en bruikbaarheid van deze artikelen werd gebruik gemaakt van de Quality-Index. De gemiddelde kwaliteitsscore van alle studies was 8,93/ 10 punten. Acht studies werden geblindeerd uitgevoerd (66%). In tien studies naar spieren, zijn acht verschillende spiergroepen onderzocht. Drie studies hiervan gaan specifiek over de LMM en de cross-sectional-area’s (CSA’S). Alle artikelen kort samengevat vormden de data-extractie tabel.

Resultaten:
Voornamelijk werden de spierdikte, spierstijfheid/ elasticiteit en de gegeven compressie onderzocht in de geïncludeerde artikelen. Veel voorkomende elastosonografie-technieken hiervoor zijn de shear-wave- en de strain-elastografie. Voor diepliggende spieren zoals de LMM lijkt shear-wave elastografie momenteel de meest gebruikelijke, meest toegankelijke en meest betrouwbare techniek om de spierdikte en spierelasticiteit te kunnen meten met behulp van de Young’s module. De spierdikte van de LMM (en de CSA’s hiervan) is over het algemeen groter bij mannen dan bij vrouwen. Aangetoond is dat patiënten met chronische LRP een smallere LMM ( en smallere CSA’s) lijken te hebben dan gezonde patiënten zonder LRP, ter hoogte van L3-L5.

Conclusie:
Elastosonografie is bruikbaar voor het meten van de spierstijfheid/ elasticiteit en vooral een aanvulling voor de diagnostiek van de LMM bij patiënten met LRP, waarbij de grootte en dikte van spieren een overlapping met de normale echografie techniek vormt. Normwaardes dienen opgesteld te worden om de ‘normaal ontwikkelde spierelasticiteit’ per leeftijd en eventueel specifiek op bewegingshoeveelheid, in kaart te brengen