Samenvatting

De aanleiding voor dit onderzoek is het feit dat Scholen in de Kunst intensief samenwerkt met twee andere partners in een gloednieuw gebouw in Amersfoorts nieuwste en noordelijkste wijk Vathorst: het ICOON. De partners zijn Bibliotheken Eemland, het Vathorst College (school voor voortgezet onderwijs) en het Kinderdagverblijf van de SKA. Met de laatste partners wordt niet intensief samengewerkt en dit onderzoek richt zich hoofdzakelijk op Scholen in de Kunst en op beide andere partners. Voor Scholen in de Kunst is dit een nieuwe vorm van samenwerking. De drie partners zullen gezamenlijk gebruik maken van onderdelen in het gebouw en de theaterzaal. Met de school worden naast de theaterzaal ook de vaklokalen gedeeld in het onderwijskundig proces. De partners werken vanuit verschillende doelen en vanuit een eigen visie en identiteit die is gerelateerd aan hun werkveld. De drie partners hebben wel een gedeeld idee, namelijk dat er naast de praktische samenwerking op gebouwniveau een vorm van inhoudelijke samenwerking onder één dak in het nieuwe gebouw plaatsvindt. Voor de theaterzaal had Scholen in de Kunst een duidelijke visie. Het was van belang dat een theaterzaal zou worden gerealiseerd die de komende jaren meer potentie heeft dan alleen een zaal die uitsluitend functioneert op wijkniveau. De theaterzaal ligt centraal in het noorden van de stad en grenst aan Hooglanderveen, Hoevelaken en Nijkerk. In combinatie met de wijk Vathorst en de omringende wijken is op termijn een verzorgingsgebied van 80.000 - 100.000 mensen voor handen. Dat betekende ook een extra investering door Scholen in de Kunst en de gemeente Amersfoort.

Het onderzoek spitst zich toe op het effectief gebruik van de theaterzaal. Scholen in de Kunst is verantwoordelijk voor de programmering en exploitatie van het theater. Het Vathorst College is een grote medegebruiker omdat tijdens het proces van de
totstandkoming van het gebouw vierkante meters zijn ingeleverd en waarvan een deel bij de theaterzaal en omliggende ruimten is opgenomen. Hierdoor is een grotere theaterzaal ontstaan die meer mogelijkheden biedt. Het houdt wel in dat met de school afspraken gemaakt zijn over het aantal gebruiksdagen. Omdat met de bibliotheek niet een dergelijke vierkante meter uitruil heeft plaatsgevonden liggen de afspraken met de bibliotheek over het gebruik van de zaal anders. In de theoretische verkenning van geschreven materiaal zijn naast positieve verhalen over het samengaan van verschillende partijen in een multifunctionele accommodatie, MFA genaamd, ook vele negatieve kanten belicht. Onderzoeken hebben de laatste jaren uitgewezen dat een multifunctionele accommodatie niet goedkoper is dan aanvankelijk werd verondersteld.
Hoewel de vierkante meters meer optimaal door meerdere patijen worden benut is de zorg om het beheer er niet minder om, maar wordt eerder vergroot. Ook de kosten die een dergelijk gebouw met zich meebrengt zijn groter dan een stand-a-lone gebouw.
Met deze wetenschap en op basis van mijn eigen bevindingen van de afgelopen tien jaar om het gebouw te ontwikkelen met meerdere partijen, is het noodzakelijk dat een aantal vragen wordt beantwoord in een actieonderzoek.
De onderzoeksvraag luidt: Hoe kan Scholen in de Kunst samen met de beide partners een effectief gebruik van de theaterzaal realiseren? Het is daarbij noodzakelijk om de verschillende visies en ambities van de partners op het gebruik van de theaterzaal en de individuele belangen in programmatische zin te onderkennen. Het gaat ook om het verkennen van de inzet van ieders kwaliteiten en de rol van Scholen in de Kunst als verantwoordelijke partner voor de theaterzaal met de mogelijkheden van programmering van activiteiten op andere momenten die binnen de gebruikstijden van de partners liggen. Na het concluderende hoofdstuk worden verschillende adviezen als aanbevelingen meegegeven.
Aan dit onderzoek dat vooral praktische onderzochte kennis bevat, ligt nog een andere realiteit ten grondslag. Binnenkort start de nieuwbouw van het Eemhuis, het nieuwe hoofdgebouw voor Scholen in de Kunst en Bibliotheken Eemland, samen met twee andere partners: het regionaal Archief Eemland en De Kelder, het huis voor de popmuziek. In dit grootschalige nieuwbouwproject komen veel dezelfde ingrediënten voor en komen vergelijkbare vraagstukken aan de orde die ook in het ICOON naar voren zijn gekomen. De aanbevelingen uit dit onderzoek bieden inzicht in samenwerkingsprocessen en kunnen worden gebruikt bij de ontwikkeling van het Eemhuis.