Samenvatting

Bij de aanleg of reconstructie van een weg wordt vooraf een ontwerp opgesteld. Dit ontwerp dient aan bepaalde
ontwerprichtlijnen te voldoen. Deze richtlijnen bepalen bijvoorbeeld de breedte van de rijstroken en het afschot van de
rijbaan. Een belangrijk onderdeel van deze richtlijnen zijn de richtlijnen omtrent zichtanalyses. Dit zijn controles op
bepaalde zichtafstanden in de lengterichting van de weg en geven de weggebruiker bijvoorbeeld genoeg zicht om te
kunnen afremmen op een file.
Deze zichtanalyses worden binnen Nobleo als opdrachtnemer van ontwerpprojecten ook uitgevoerd. Binnen Nobleo is
echter geen vaste uitvoeringswijze van deze controle. Hierom is dit afstudeeronderzoek opgesteld, met de volgende
vraag als hoofdvraag:
Welk programma voor het controleproces van de zichtcriteria is voor Nobleo het beste geschikt om te gebruiken?
Het onderzoek is een combinatie van kwantitatief en kwalitatief onderzoek. Middels een literatuurstudie is onderzoek
gedaan naar de verschillende relevante zichtcriteria in het ontwerpproces. Dit wees uit dat veel zichtcriteria invloed
hebben op het ontwerp(proces).
Door het houden van een enquête en interviews is data verzameld over de huidige uitvoeringswijze die gebruikt wordt
bij Nobleo. Hieruit is gebleken dat binnen Nobleo veel verschillende programma’s gebruikt worden voor de controle op
zichtanalyses. Maar voor de controle wordt wel een vaste volgorde gehandhaafd om tot het resultaat te komen. Eerst
de inventarisering van de te toetsen zichtcriteria, dan de uitvoering van de controle. Ten derde de analyse van de
resultaten en als laatste de documentatie van de resultaten. Deskresearch heeft uitgebracht dat de documentatie veelal
middels tabellen wordt overgedragen naar de opdrachtgever. Dit is op deze gemakkelijke wijze omdat de opdrachtgever
geen vereiste documentatiewijze opdragen aan de opdrachtnemer. Dit is bepaald door verschillende opdrachtgevers te
interviewen.
Ook is door interviews de gewenste situatie bepaald van zowel de opdrachtgever als -nemer wat betreft de
uitvoeringswijze. Voor de opdrachtnemer geldt dat er een specifieke gewenste uitvoeringswijze is. Wel zijn twee
optimalisatie aangedragen m.b.t. tot een verbetering van het controleproces van zichtcriteria. Dit zijn de automatisering
van het controleproces, en het gebruik van een template voor de uitvoering van het controleproces.
Wat betreft de opdrachtgevers ligt er alleen bij Rijkswaterstaat een voorkeur voor het controleproces. Vanuit
onderzoeken uit het verleden spreken zij de voorkeur uit voor gebruik van de extensie ZICHT van NedGraphics. De
Provincie heeft geen voorkeur. De visie van deze partij is, dat de expertise van de opdrachtnemer wordt ingehuurd om
een goed doordachte werkwijze te gebruiken voor de controle op zichtcriteria.
Ten slotte is een variantenstudie uitgevoerd naar de verschillende uitvoeringswijzen die binnen Nobleo gebruikt
worden. Er zijn uiteindelijk vier programma’s (Civil3D, OpenRoads Designer, 3DS Max en Infraworks) getoetst waarmee
de controle op zichtcriteria mee uitgevoerd kan worden. Met één proeftracé is elk programma op dezelfde parameters
en uitvoeringwijze getoetst. Deze programma’s zijn beoordeeld op vijf onderdelen (nauwkeurigheid, efficiëntie,
gebruiksgemak, detailniveau en documentatie) door middel van een Trade-Off Matrix. Met de uitkomst van deze Trade Off Matrix is de hoofdvraag beantwoordt.
Uit de Trade-Off Matrix komt naar voren dat voor het controleproces OpenRoads Designer (ORD) het beste binnen
Nobleo gebruikt kan worden als controleprogramma. Als aanbeveling is het dus ORD die het best gebruikt kan worden
vanwege de compleetheid van het programma in het ontwerpen en de controle op zichtanalyses. Verder wanneer ORD
niet volstaat dat er nader onderzoek wordt gedaan in de mogelijkheden van de extensie ZICHT in Civil3D. Als derde
aanbeveling is nader onderzoek in de mogelijkheden om 3DS Max (de nummer twee uit de Trade-Off Matrix en een
visualisatieprogramma) te combineren met ORD. De combinatie van beide programma’s kan leiden tot een verbetering
in het controleproces, door de sterke kanten van beiden programma’s te gebruiken.