Samenvatting

Type 2 diabetes mellitus (DM2) is een metabolische ziekte waarbij hyperglycemie door onvoldoende insulinesecretie en insulineresistentie het kenmerkende ziekteverschijnsel is. In 2019 telde Nederland circa 1 miljoen DM2 patiënten. De behandeling van DM2 bestaat, naast medicatie, uit het stimuleren van gewichtsverlies, goede voeding en beweging. Terwijl de diëtist behoort tot de kernzorg (voor gewichtsverlies en goede voeding) en altijd deel uitmaakt van de DM2-ketenzorg, behoort de fysiotherapeut tot de tweede schil (voor bewegen) en is deze niet altijd gecontracteerd binnen de ketenzorg. De opdrachtgever, fysiotherapeut J. Jansen, werkzaam in Fysiotherapie Medisch Centrum Delft, is onder andere gespecialiseerd in het begeleiden van de DM2-patiëntengroepen en wil meer DM2-patiënten met een beperking in het bewegen (DM2-bep), naar haar praktijk trekken. De vraag was of eerstelijns diëtisten bereid zijn om hiervoor samen te werken. De onderzoeksvraag van dit onderzoek is dan ook: “Op welke manier zijn eerstelijns diëtisten bereid om fysiotherapeuten te betrekken bij de behandeling van Type 2 diabetes patiënten met lichamelijke beperking(en)?” Een kwalitatief onderzoek is uitgevoerd middels een online enquête onder eerstelijns diëtisten met ervaring met DM2 patiënten. Data werd geanalyseerd door SPSS. Daarnaast werden semi-gestructureerde open interviews met fysiotherapeuten uitgevoerd. De interviews zijn geanalyseerd aan de hand van de acht stappen zoals beschreven door Verhoeven (2014). In totaal namen 85 eerstelijns diëtisten deel aan het onderzoek. Uit het onderzoek bleek dat de meerderheid van de diëtisten (85,9%) inschat dat minder dan 50% van de patiënten met DM2 een lichamelijke beperking heeft. Tevens, dacht 80% van de respondenten dat de meeste tot bijna iedereen van de DM2-bep patiënten de Nederlandse beweegrichtlijnen niet halen. 95,3% vinden dat DM2-bep patiënten vaak of altijd baat zullen hebben van een behandeling door een fysiotherapeut. 98,8% is bereid om patiënten een DM2 gespecialiseerde fysiotherapeut aan te raden. Echter, geeft 41,2% van de respondenten aan dat het persoonlijk kennen van zo’n fysiotherapeut een stimulans zou zijn om deze te raadplegen. Uit interviews met 4 fysiotherapeuten is gebleken dat de toegevoegde waarde van een fysiotherapeut kan worden verdeeld in drie hoofdrollen (1) Preventieve rol; (2) Rehabiliterende rol; en een (3) Stimulerende (Trainer) rol. Wanneer een patiënt, door fysieke belemmering (zoals pijnklachten of andere beperking in het bewegen), niet zelfstandig de beweegrichtlijn kan halen, kan een fysiotherapeut van toegevoegde waarde zijn. Daarnaast zou een fysiotherapeut een ondersteunende rol kunnen spelen bij passief gedrag of een mentale belemmeringen bij beweging. Geconcludeerd kan worden dat eerstelijns diëtisten positief staan tegenover het betrekken van fysiotherapeuten bij de behandeling van DM2-bep patiënten. Hierbij zou voldoende kennis hebben van DM2 bij de fysiotherapeuten door scholing een pré zijn. Gecombineerd met de gegevens uit de interviews, wordt geadviseerd dat Jansen met diëtisten de volgende informatie zou delen: (1) (wetenschappelijk) achtergrondinformatie over de voordelen van fysiotherapie bij DM-bep patiënten, (2) ervaring en kennis, (3) uitleg over de verschillende rollen dat een fysiotherapeut kan spelen, (4) beslisboom, (5) beschikbare communicatie(platformen) en (6) financiële informatie voor de patiënt.