Samenvatting

Door toenemend inzicht in de manier waarop mensen met een verstandelijke beperking hun dementie beleven en omgaan met de gevolgen hiervan, is ook de aandacht voor de ondersteuning in hun dagelijks leven toegenomen. Hierop kan worden ingespeeld met activiteiten zoals reminisceren. Reminisceren is een benadering waarbij het herinneren centraal staat om ouderen te ondersteunen in het terugkijken op hun leven.
Op activiteitencentrum De Baanbreker bestaat er nog geen eenduidige manier in het begeleiden van deze doelgroep tijdens het reminisceren. Het doel van dit onderzoek is het vergaren van kennis over het onderwerp reminisceren en de toepassing hiervan, zodat medewerkers dit in kunnen zetten bij de begeleiding van deze groep cliënten. De hoofdvraag luidt: ‘Op welke manier kunnen medewerkers van activiteitencentrum De Baanbreker reminisceren inzetten met het streven de kwaliteit van leven van cliënten met een verstandelijke beperking en dementie te bevorderen?’. Om de hoofdvraag te beantwoorden zijn de volgende deelvragen opgesteld: Op welke manier wordt reminisceren op dit moment toegepast op De Baanbreker? Op welke manier wordt reminisceren toegepast bij andere organisaties? Wat kunnen medewerkers van De Baanbreker doen om reminisceren toe te passen bij mensen met een verstandelijke beperking en dementie? Wat voor aanpassingen zijn er nodig in toepassingen van reminisceren om beter aan te sluiten bij de belevingswereld van mensen met een verstandelijke beperking en dementie?
Door interviews met medewerkers van De Baanbreker en andere organisaties, observaties en literatuur is er antwoord gegeven op deze deelvragen en hiermee de hoofdvraag. Uit het onderzoek is gebleken dat medewerkers van De Baanbreker reminisceren in kunnen zetten bij mensen met een verstandelijke beperking en dementie door middel van verschillende werk- en benaderingswijzen met het doel de kwaliteit van leven te verbeteren, waarbij kennis van reminisceren, kennis van de levensgeschiedenis van de cliënt en een veilige omgeving voorwaardes zijn. Reminisceren kan bijdragen aan de kwaliteit van leven dat door de medewerkers onder andere wordt omgeschreven als een leven waarbij je kunt genieten en een fijn gevoel bij hebt. Dit kan worden gegeven aan de cliënten door tijdens een reminiscentie-activiteit in een rustige en prikkelarme omgeving te zijn en er voor te zorgen dat de cliënt niet overvraagd wordt. Het kunnen genieten kan door middel van aanpassingen die nodig zijn voor de doelgroep in acht te houden. Deze bestaan uit het meebewegen met en inleven in de cliënt, het kennen van de manier van communiceren van de cliënt, het visueel houden van de activiteit en de activiteit aanpassen op de leeftijd, belevingswereld, levensgeschiedenis en fase van dementie.
Naarmate het onderzoek vorderde bleek dat het onderzoek en eindproduct ook gebruikt kunnen worden bij cliënten met enkel een verstandelijke beperking. Er is gebleken dat er qua reminisceren nog winst te behalen is op het gebied van kennis, houding en vaardigheden bij medewerkers. Deze conclusie betekent voor de praktijk dat medewerkers geen eenduidige begeleiding voor een reminiscentie-activiteit hebben of reminiscentie niet als structurele activiteit toepassen vanwege het gevoel van incompetentie. Aanbevelingen voor verder onderzoek bestaan uit het verkrijgen van meer kennis bij de medewerkers dat door middel van de eindproducten, de handleiding en folder, behaald kan worden. Andere aanbevelingen zijn een evaluatieonderzoek na het uitvoeren van de activiteit, kijken naar eenzelfde doelgroep met een niet-Nederlandse achtergrond, het bijhouden van voortgangsrapportages van de cliënt tijdens een reminiscentie-activiteit en meer onderzoek naar de doelgroep zelf.

LinkedIn-adres: https://www.linkedin.com/in/manon-u-949874177/