Samenvatting

Aanleiding: Vanuit de afdeling longgeneeskunde van het Martini Ziekenhuis te Groningen is het probleem gesignaleerd dat verpleegkundigen niet weten welke medische informatie ze mogen verstrekken aan de patiënt. Hierdoor wordt door verpleegkundigen verschillend omgegaan met het verstrekken van deze informatie. In eerste instantie valt het verstrekken van medische informatie onder de verantwoordelijkheid van de arts. Maar patiënten vragen deze informatie ook aan verpleegkundigen. Door dit probleem bestaat de kans dat patiënten niet de medische informatie krijgen waar ze recht op hebben. Ook kan het onduidelijkheid of zelfs onvrede geven bij de patiënt als er verschillend omgegaan wordt met het verstrekken van informatie. Mogelijk bestaat dit probleem door kennistekort bij verpleegkundigen rondom informatievoorziening zoals beschreven in de Beroepscode voor Verpleegkundigen en Verzorgenden.
Doelstelling: Na het onderzoek is inzichtelijk welke medische informatie verpleegkundigen van de afdeling longgeneeskunde van het Martini Ziekenhuis te Groningen kunnen verstrekken aan de patiënt en is bekend hoe verpleegkundigen eenduidig kunnen omgaan met het verstrekken van deze informatie.
Vraagstelling: Welke medische informatie mag de verpleegkundige verstrekken aan de patiënt en wat hebben de verpleegkundigen nodig om eenduidig om te gaan met het verstrekken van medische informatie aan patiënten?
Methode: Als onderzoeksmethode is gekozen voor praktijkgericht kwalitatief onderzoek. Dit onderzoek is verricht door acht semigestructureerde interviews te houden met verpleegkundigen en deze resultaten te vergelijken met resultaten uit de literatuur.
Resultaten: Verpleegkundigen geven aan dat medische informatie bestaat uit diagnose, prognose, behandeling, complicaties en uitslagen van onderzoeken. Dit komt in grote lijnen overeen met de definitie van medische informatie die de KNMG hanteert. Verpleegkundigen geven aan dat het de taak van de arts is om medische informatie te verstrekken. Zij mogen de informatie die verstrekt is door de arts verder uitleggen of toelichten. Ook controleren verpleegkundigen of de patiënt de informatie begrepen heeft. Daarnaast geven zij voorlichting en informatie die valt onder hun eigen deskundigheidsgebied. Er werd opgemerkt dat onder verpleegkundigen geen eenduidigheid is over het geven van bloeduitslagen. Dit werd ook wel een “grijs gebied” genoemd. Om eenduidigheid te bereiken in het verstrekken van informatie aan de patiënt geven verpleegkundigen de volgende adviezen: afspraken maken, kennis opfrissen rondom wetgeving, een protocol of richtlijn maken (mocht deze er niet zijn), een scholing of een klinische les geven over informatievoorziening, een patiëntenbespreking of een discussie over het onderwerp houden in het team.
Conclusie: Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat verpleegkundigen van mening zijn dat zij geen medische informatie mogen verstrekken aan de patiënt. Toch geven verpleegkundigen aan dat zij behoefte hebben aan meer duidelijkheid over het verstrekken van informatie aan de patiënt. Deze behoefte komt voort uit het feit dat er geen afdelings- of instellingsinstructies gemaakt zijn zoals dit wel vanuit de WGBO geadviseerd wordt. Om eenduidigheid te creëren in het verstrekken van medische informatie is het noodzakelijk dat de kennis van de verpleegkundigen wordt vergroot ten aanzien van de wetgeving. Dit kan bereikt worden door het geven van een scholing of een klinische les. Daarnaast is het belangrijk om afstemming te zoeken met de artsen aangaande dit onderwerp.
Aanbevelingen: Om eenduidigheid te verkrijgen rondom het verstrekken van medische informatie is het aan te bevelen om een scholing te geven over het onderwerp. Daarnaast is het goed om afdelingsbeleid te schrijven dat ook is afgestemd met de artsen. Ook zou het goed zijn om dit thema ziekenhuisbreed te onderzoeken om als ziekenhuis een eenduidig beleid te creëren met betrekking tot het omgaan met medische informatie.