Samenvatting

In 2035 gaat de gaskraan in Groningen dicht. Dit betekent dat alle woningen over moeten op een
alternatieve energiebron. In Reitdiep wordt hier als een van de eerste wijken aan gewerkt.
Duurzaamheidscommissie Reitdiep organiseert activiteiten om buurtbewoners te adviseren en
informeren om ze te helpen bij deze transitie. De opkomst bij deze activiteiten is echter laag. Hierin
zouden zij graag verandering willen zien. Ze vermoeden dat de sociale cohesie in de wijk een rol kan
spelen bij de lage mate van participatie. Met sociale cohesie wordt bedoeld: de mate waarin individuen in
een samenleving geïntegreerd zijn, participeren in deze samenleving en zich identificeren met de
samenleving (De Kam & Needham, 2004).
Het doel van het onderzoek is het in kaart brengen van de mate van sociale cohesie in de wijk en het
identificeren van middelen die de duurzaamheidscommissie in kan zetten, met als uitgangspunt dat het
verhogen van de sociale cohesie de bereidheid tot participatie bij de duurzaamheidsactiviteiten vergroot
(TNO, 2020). In combinatie met literatuur is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: ‘Op welke manier
kan Duurzaamheidscommissie Reitdiep de sociale cohesie in de wijk Reitdiep vergroten, zodat de
bereidheid tot participatie van de bewoners bij de duurzaamheidsactiviteiten groter wordt?’
Om deze vraag te beantwoorden is er binnen de wijk een enquête verspreid en zijn er interviews
gehouden met buurtbewoners. Hieruit blijkt dat er een goede basis is voor sociale cohesie, maar dat er
maar weinig bewoners zijn die zich identificeren met de wijk. Daarnaast is er regelmatig contact, maar
lijkt het alsof kwalitatieve contacten nog ontbreken. Dit zijn beide essentiële elementen van sociale
cohesie waardoor er geen hoge mate van sociale cohesie in de wijk is. Er is ook gekeken of er externe
factoren zijn die de lage mate van participatie kunnen verklaren. Uit het onderzoek blijkt echter dat het
grootste deel van de wijk interesse heeft in, of plannen heeft voor het verduurzamen van de woning.
Daarnaast is er voldoende ruimte voor verduurzaming. Dit zijn daarom geen redenen voor de lage mate
van participatie. Sociale cohesie kan verhoogd worden door in te spelen op de wensen en behoeften uit
de wijk (TNO, 2020). Aan de hand van de enquête zijn de wensen en behoeften uit de wijk
geïdentificeerd. De drie meest benoemde wensen zijn: meer groen in de wijk, een betere
verkeerssituatie/verkeersveiligheid en de aanleg van meer speelvoorzieningen. De drie meest genoemde
onderwerpen waarop men persoonlijk verbetering wil zien zijn: lichamelijk/fysiek welzijn, verbondenheid
en plezier in het leven.
Aan de hand van de wensen en behoeften is het advies opgesteld om een buurtbijeenkomst te
organiseren waarin de grootste wensen, bijvoorbeeld de aanleg van een park, in overleg met de
bewoners specifieker worden gemaakt, om hierover vervolgens met de gemeente in overleg te gaan.
Hierbij komen burgers samen rondom thema’s die voor hen belangrijk zijn, wat de sociale cohesie zal
bevorderen. Op de lange termijn kunnen plekken als parken ontmoetingsplaatsen worden en de sociale
cohesie positief beïnvloeden. Een tweede advies is het organiseren van laagdrempelige activiteiten die
gericht zijn op het bevorderen van contact tussen bewoners, zoals een sportdag, buurtbarbecue, een
koffie-uurtje of verschillende sportclubjes. Deze activiteiten spelen in op meerdere wensen en behoeften
en dragen tegelijkertijd bij aan de sociale cohesie in de wijk, doordat ze mensen samenbrengen.