Samenvatting

Inleiding
Het aantal ouderen in Nederland neemt toe en de verwachting is dat deze groep ook in de toekomst verder zal toenemen in aantal. Onder deze groep ouderen leeft de wens om langer thuis te kunnen blijven wonen. Dit wordt ook gestimuleerd door het beleid van de overheid. In de toekomst zullen steeds meer verpleeg- en verzorgings-huizen sluiten. Als het gaat om langer thuis blijven wonen leven er verschillende behoeften onder de ouderen. Uit het uitgevoerde literatuuronderzoek zijn factoren naar voren gekomen die meespelen bij de behoeften om langer thuis te kunnen wonen, te weten: toekomstbestendig wonen, omgeving, sociale contacten, hulpverlening en mobiliteit. Woningbouwcorporatie Domesta wil graag inspelen op het langer thuis blijven wonen. Momenteel kan Domesta niet inspelen op de behoeften van de oudere huurders, aangezien deze behoeften onvoldoende bekend zijn. Het doel van dit onderzoek is om in kaart te brengen wat de huidige en toekomstige behoeften zijn van de oudere huurders bij Domesta om langer thuis te kunnen blijven wonen.
Methode
Het onderzoek is een beschrijvend kwalitatief onderzoek. Er zijn negen semigestructureerde interviews afgeno-men in het verzorgingsgebied van Domesta (centrum- en buitengebieden van Emmen, Hoogeveen en Coevor-den). Bij de selectie van de steekproef is rekening gehouden met de volgende variabelen: geslacht en leeftijd (65+ en 85+). De interviews zijn getranscribeerd en vervolgens zijn de transcripties gecodeerd en geanalyseerd. Bij het coderen en analyseren is gebruik gemaakt van het software programma Atlas.ti.
Resultaten
De naar voren gekomen behoeften zijn onder te verdelen in de opgestelde topics. Voor toekomstbestendig wo-nen geldt dat de respondenten behoefte hebben aan een onderhoudsarme woning die al bij de bouw is ingericht op handicaps. Ook een veilige woning met betrekking tot een verminderd valgevaar en factoren die het woon-genot vergroten vormen een behoefte. De respondenten hebben de behoefte geuit om in dezelfde omgeving te kunnen blijven wonen. De nabijheid van voorzieningen, de beschikking over vormen van vervoer om de voorzie-ningen te bereiken en een veilige omgeving zijn hierbij een behoefte. Een andere behoefte die speelt is de be-hoefte aan sociale contacten met familie en de buurt. Daarnaast speelt sociale controle een rol. De sociale con-tacten van de respondenten spelen een rol in de behoefte aan hulpverlening. Deze behoefte wordt nog verder ingevuld door professionals of vanuit de geloofsgemeenschap. De behoefte aan onderhoud van de woning wordt daarnaast ook vervuld door Domesta. Het behoud van zelfregie wordt door de respondenten als belangrijk erva-ren. Een achteruitgang van de gezondheid en een verminderde mobiliteit is voor respondenten een belangrijke factor bij het niet langer thuis kunnen blijven wonen. Bij een verminderde mobiliteit wordt er gebruik gemaakt van hulpmiddelen ter ondersteuning en ter vergroting van de mobiliteit.
Discussie
Zoals ook in de literatuur naar voren komt hebben de respondenten aangegeven zolang mogelijk thuis te willen blijven wonen. Hierbij speelt de woning, het sociale netwerk, omgeving, hulpverlening en mobiliteit een belang-rijke rol. Het belang van de leeftijd van het sociale netwerk komt in dit onderzoek nieuw naar voren. Op een sociaal netwerk bestaande uit oudere personen kan in mindere mate worden teruggevallen. Vanuit de literatuur wordt de invloed van financiële middelen genoemd. Dit komt niet naar voren uit dit onderzoek. Een discussiepunt van dit onderzoek is de selectie van respondenten op basis van geslacht. Bij het afnemen van de interviews is gebleken dat het lastig is om alleen de man te interviewen, zonder daarbij de mening van de echtgenoot mee te nemen. Daarnaast is vanuit de literatuur en vanuit de respondenten de gezondheid als variabele sterk naar voren gekomen. Dit is echter niet meegenomen bij de selectie van de respondenten. Ook is er geen datasaturatie op-getreden. Wegens tijdgebrek konden er niet meer interviews worden afgenomen, hierdoor bestaat de kans dat er nog andere behoeften meespelen bij het langer thuis blijven wonen.
Conclusie en aanbeveling
Er zijn vijf overkoepelende behoeftes die meespelen bij het langer thuis blijven wonen. Dit is de behoefte aan een geschikte woning, een geschikte omgeving, een geschikt sociaal netwerkt, geschikte hulpverlening en ge-schikte hulpmiddelen ter vergroting van de mobiliteit. Om de betrouwbaarheid van dit onderzoek te vergroten wordt de aanbeveling gedaan om verder onderzoek uit te voeren om volledige datasaturatie te verkrijgen. Voor de generaliseerbaarheid van dit onderzoekt ligt de aanbeveling bij onderzoek in andere regio’s, allochtone res-pondenten en respondenten met een hogere financiële bestedingsruimte. Specifiek voor Domesta wordt de aan-beveling gedaan om de samenwerking op te zoeken met een zorgorganisatie.