Samenvatting

Inleiding
De Nederlandse bevolking is aan het vergrijzen. Daarnaast hebben steeds meer mensen één of meerdere chronische aandoeningen. De werkdruk in de zorgsector stijgt. Technologie biedt kansen, zowel voor cliënten als zorgverleners. In dit onderzoek wordt ingegaan op de passieve en actieve personenalarmering in de vorm van een bewegingssensor, deursensor en een paniekknop in de wijkverpleging.
Doel
Voor 24 januari 2020 is voor het Practoraat Zorg & (Sensor)technologie door middel van een oriëntatie en literatuuronderzoek geïnventariseerd of en zo ja wat verandert in de wijkverpleging als sensoren worden ingezet.
Vraagstelling
In dit onderzoeksverslag wordt de volgende vraag beantwoord: “Hoe beïnvloeden bewegingssensoren, deursensoren en een paniekknop de verpleegkundige zorg van de wijkverpleging?”. Daarnaast worden ook twee deelvragen beantwoord: “Wat houdt de verpleegkundige zorg van de wijkverpleging in zonder bewegingssensoren, deursensoren en de paniekknop?” en “Welke zorgdoelen hebben de bewegingssensoren, deursensoren en de paniekknop in de wijkverpleging?”
Methode
Dit onderzoek bevat allereerst een oriëntatie, waarin een oriënterend gesprek is gevoerd en vragenlijsten zijn verstuurd. Daarnaast is een literatuuronderzoek gedaan waarbij gezocht is in de databanken Academic Search Premier, CINAHL, PubMed, IEEE Xplore en Wiley Online Library. De dataverzameling is uitgevoerd aan de hand van een vooropgestelde zoekstring met daarbij enkele inclusie- en exclusiecriteria. Vervolgens is een methodologische beoordeling, met daarin vier stappen, bij de gevonden artikelen gedaan. De gevonden resultaten zijn in een matrix (bijlage 6) gezet.
Resultaten
In dit literatuuronderzoek zijn zeven artikelen geïncludeerd. Uit de onderzoeken die beschreven staan in deze artikelen komt naar voren dat wijkverpleegkundigen verwachten dat de werkdruk zal stijgen als sensoren worden ingezet in de wijkverpleging. Daarnaast geven zij aan dat zij de verantwoordelijkheid niet kunnen nemen over de sensoren, omdat zij de veiligheid niet kunnen garanderen door de grote afstanden in de wijk. Het is belangrijk dat eerst wordt gekeken naar het doel van de sensor, voordat de wijkverpleging met de sensoren gaat werken. Verder verandert het aantal huisbezoeken bij de cliënt niet en werd het een gewoonte voor de verpleegkundigen om het sensorsysteem te checken aan het begin van een dienst. Daarnaast moet nog worden geaccepteerd dat de zorg verandert. Verder krijgt de wijkverpleging meer inzicht in de situatie van de cliënt en worden problemen eerder gedetecteerd met sensoren. Dit zorgt voor gerichtere zorgverlening. Om de verkregen sensordata juist te interpreteren is ervaring en kennis over de cliënt nodig. Als sensoren worden geïmplementeerd in een organisatie moet meer aandacht worden besteed aan het opleiden van wijkverpleegkundigen om met de sensoren te leren werken.
Conclusie De bewegingssensoren en deursensoren hebben invloed op de begeleiding van cliënten, het bevorderen van de zelfredzaamheid van cliënten, de samenwerking met informele zorgverleners en het observeren van cliënten. De sensoren hebben geen invloed op de basiszorg, wondzorg en de verpleegtechnische handelingen van de wijkverpleging.
Aanbeveling Om betrouwbare conclusies te trekken, is meer kwalitatief onderzoek nodig. Ook moeten de uitkomsten van de kwalitatieve onderzoeken worden gepubliceerd. Verder moeten grotere populaties worden onderzocht en de naasten van cliënten moeten bij onderzoeken worden betrokken. Daarnaast is meer onderzoek nodig naar passieve personenalarmering. Bovendien moet voorlichting gegeven worden aan wijkzorg organisaties om de kennis over sensoren te verbreden en verbeteren. Als laatste moet het onderwerp “sensortechnologie in de wijk” opgenomen worden in de leerlijn van opleidingen in de zorg en in de techniek van alle niveaus.