Samenvatting

INLEIDING
Dementie is de naam voor een combinatie van symptomen, waarbij de hersenen informatie niet meer goed kunnen verwerken. Het is een verzamelnaam voor ruim vijftig ziektes. Dementie is daarom een ingewikkelde en ingrijpende ziekte die veel vragen oproept bij de cliënt, het cliëntsysteem, de zorg, maar ook bij de artsen en behandelaren. Bij alle vormen van dementie komen veranderingen in het gedrag voor en je kunt vaak niet voorspellen hoe dit gedrag kan veranderen. Met als gevolg dat veel gedrag van cliënten binnen de dementerende zorg vaak onbegrepen wordt.
De ergotherapeuten van het Parkhuis willen graag een bijdrage kunnen leveren in de onderzoeksfase binnen het multidisciplinair team. Op dit moment worden zij vaak in een later stadium of soms zelfs helemaal niet betrokken. De volgende onderzoeksvraag is opgesteld: Hoe kan de ergotherapie een betekenisvolle bijdrage leveren binnen het multidisciplinair team wat betreft het onderzoek van onbegrepen gedrag bij bewoners op de psychogeriatrische afdeling van het Parkhuis, waardoor het gedrag beter begrepen kan worden en een bijdrage geleverd kan worden aan de missie van het Parkhuis om ‘de bewoner op een hartverwarmende en bekwame wijze in zijn leven te ondersteunen’?

METHODE
Om een geheel en onderbouwd antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag is literatuurstudie en praktijkonderzoek gedaan. De literatuurstudie heeft onder andere als basis gefundeerd voor het praktijkonderzoek, maar heeft ook bruikbare interventies naar voren gebracht. In het praktijkonderzoek is kwalitatief onderzoek gedaan middels semigestructureerde interviews. Er zijn vier ergotherapeuten gesproken die werkzaam zijn in een verpleeghuis met bewoners met dementie om te vragen naar hun aanpak in de onderzoeksfase voor een bijdrage binnen het multidisciplinair team. Daarnaast is er één arts en één psycholoog gesproken die beiden werkzaam zijn in het Parkhuis om te vragen naar hun visie op de werkzaamheden van de ergotherapeut en een betere samenwerking.

RESULTATEN
Uit het literatuuronderzoek zijn tien relevante artikelen geselecteerd die onder andere bevestigen dat multidisciplinair werken van zeer groot belang is als het gaat om onbegrepen gedrag. Daarnaast wordt meerdere malen aangegeven dat observeren en analyseren de meest effectieve interventie blijkt voor alle disciplines, maar dat het vaak neerkomt op het handelen van de cliënt of het handelingsverleden. Ook komen de aantoonbaar effectieve ergotherapeutische interventies STA-OP! en DICE naar voren om te gebruiken in de onderzoeksfase.
Uit het praktijkonderzoek blijkt dat de expertise van de ergotherapeut nog niet helemaal bekend is bij sommige disciplines en dat de ergotherapeuten mogelijk daarom pas in een laat stadium worden ingeschakeld. De arts en psycholoog van het Parkhuis bevestigen dit nogmaals. Als laatste geven de ergotherapeuten verschillende handvaten voor een goede observatie, het in kaart brengen van het onbegrepen gedragen en het beter op de kaart zetten van het vak. Middels bijvoorbeeld de interventie ‘Dementia Care Mapping’ en de scholing ‘sensorische informatieverwerking’, maar ook door vaker deel te nemen aan overleggen of gebruik te maken van multidisciplinaire methoden.

CONCLUSIE
Wanneer het onbegrepen gedrag beter onderzocht kan worden en onder andere een ergotherapeutisch advies uitgebracht kan worden naar de zorg, zal de kwaliteit van zorg en de eerder genoemde missie van het Parkhuis meer nagestreefd kunnen worden. Dit kan door bovenstaande interventies in te zetten en te focussen op een goede multidisciplinaire samenwerking. In hoofdstuk 4 zijn de aanbevelingen uitgebreid verwerkt.