Samenvatting

Chronische pijn verandert je ervaringswereld wezenlijk. Dat ontdekte fysiotherapeut en docent-onderzoeker Lennard Voogt, die onderzoek verrichtte onder patiënten uit een revalidatieprogramma. Op woensdag 22 april 2009 verdedigde hij zijn proefschrift 'De ervaringswereld van patiënten met chronische pijn' aan de Universiteit voor Humanistiek.

De dagelijkse worsteling van patiënten met chronische pijn is voor diegenen die dit niet zelf hebben meegemaakt nauwelijks voorstelbaar. Lennard Voogt probeert hier wat aan te doen door deze patiënten zelf over hun omgaan met pijn te laten vertellen. Met behulp van een empirisch-fenomenologisch onderzoek vroeg hij patiënten uit een revalidatieprogramma hun leven met chronische pijn te beschrijven. Voogt ontdekte dat deze pijn het karakter van hun ervaringswereld fundamenteel verandert.

De normale betekenis van (onder andere) ruimte, tijd, lichaam en handelen gaat in de pijnaanvallen steeds weer verloren. Het vermogen tot zingeving komt onder druk te staan, wat regelmatig leidt tot de totale ‘vernietiging’ van hun ervaringswereld. Chronische pijn kan dan ook worden gezien als een existentiële ervaring van pijn, angst en verlies.

Het proefschrift is geschreven in een klinische context. De resultaten maken het voor buitenstaanders, onder wie onderzoekers en hulpverleners, maar ook naast-betrokkenen mogelijk om te begrijpen waar de worsteling van patiënten met chronische pijn uit bestaat. Het laat zien dat zij een voortdurende strijd leveren tegen een pijn waaraan zij enerzijds niet kunnen ontsnappen, maar waar zij anderzijds ook niet aan kunnen toegeven.