Samenvatting

Inleiding en aanleiding
In het voorjaar van 2020 zijn twee keer zoveel valincidenten gemeld dan in het voorjaar van 2019 bij SDW Zorg. De laatste decennia is de levensverwachting van mensen met een verstandelijke beperking toegenomen. In het algemeen is ouder worden een belangrijke risicofactor voor valincidenten. De valtherapeuten bij SDW ervaren dat er momenteel weinig aandacht is voor preventieve interventies en dat zij pas na een valincident worden betrokken bij de cliënt. Om de kwaliteit van zorg te vergroten wil SDW de bewustwording over de oorzaken en risico’s van valincidenten vergroten bij de cliënten. De vraagstelling luidt: “Op welke manier die het beste aansluit bij de wensen en behoeften van de cliënten kan de ergotherapeut preventief de valincidenten verkleinen bij ouderen met een verstandelijke beperking binnen de woonlocaties van SDW?“ Het resultaat van dit onderzoek zal bestaan uit advies over de implementatie van deze preventieve interventies gericht op de cliënten van SDW.

Methode
Voor het literatuuronderzoek is gebruik gemaakt van de databanken: Cinahl Complete, Pubmed, Cochrane en Google Scholar. Tevens is gebruik gemaakt van verschillende boeken en richtlijnen. Binnen de zoekstrategie was het belangrijk om concrete informatie te zoeken passend bij de doelgroep ouderen met een verstandelijke beperking. In de literatuur is gezocht naar effectieve interventies voor valpreventie bij ouderen met een verstandelijke beperking. Tevens naar de beste benaderingswijze voor ouderen met een verstandelijke beperking. De gevonden informatie uit het literatuuronderzoek is in het praktijkonderzoek gekoppeld aan verschillende interventies, namelijk: het DobbelFit spel (gericht op bewustwording en training), de omgevingsbingo (gericht op omgeving) en Cordaan in beweging (gericht op fysieke training). Binnen het praktijkonderzoek is de tevredenheid en toepasbaarheid van deze verschillende interventies onderzocht bij de cliënten van SDW. De interventies zijn binnen het onderzoek uitgevoerd bij drie groepen cliënten.

Resultaten
Uit de literatuur bleek dat er geen éénduidig advies is rondom valpreventie. Advies kan gericht zijn op de omgeving, fysieke training, begeleiding en bewustwording, maar ook overige factoren. Een valscreening zorgt voor passend individueel advies. Tevens blijkt uit literatuur dat de benadering afhankelijk is per individu. Het is de taak van de begeleider om de communicatie goed af te stemmen en de individu hierbij te respecteren. Daarnaast wordt de motivatie van iemand met een verstandelijke beperking vergroot door iemand uit de omgeving, zoals een begeleider of familielid. Motivatie is een belangrijk aspect voor gedragsverandering.
De cliënten zijn over het algemeen positief over alle drie de interventies. Daarbij het meest over het DobbelFit spel, omdat dit een spelende manier van bewust worden is. De moeilijkheid van de verschillende interventies verschilt per individu. Hiervoor is het belangrijk dat er een begeleider aanwezig is die de cliënten individueel kan ondersteunen. De begeleider stimuleert de deelnemers om mee te doen en maakt vragen of opdracht begrijpelijker.

Conclusie
Aanbevelingen binnen dit onderzoek zijn gericht op het implementeren van de drie afgenomen interventies binnen dagbesteding of activiteitencentra van SDW. Het is belangrijk dat de ergo-/ valtherapeuten een actieve rol spelen in het implementeren en promoten van deze activiteiten.