Samenvatting

Dit onderzoek richt op de borgstellingen, uitgegeven door de BMKB. De BMKB verleend garanties aan de bank voor het stimuleren van kredietverlening aan ondernemingen. De bank kan aanspraak maken op de garantie wanneer een onderneming overgaat tot deconfiture. In dat geval keert de BMKB de garantie uit aan de bank en incasseert de BMKB een deel van het verlies. In de periode van 2012-2014 is het aantal claims meer dan verdubbeld ten opzichte van de jaren ervoor wat heeft geleid tot een ongebruikelijk hoge kredietschade. Door middel van diverse onderzoeken worden de oorzaken van deconfiture in kaart gebracht met als doel een oplossing te vinden voor het probleem.

De volgende vraag stond centraal in het uitvoeren van dit onderzoek.
Welke factoren spelen een rol bij het ontstaan van kredietschade bij de BMKB en hoe kan het financiële resultaat verbeterd worden?

Tien factoren die leiden tot een deconfiture, en daarmee tot kredietschade, zijn gevonden in het onderzoek.
- Onvoldoende klanten en/of gerealiseerde omzet
- Uitloop van nieuwbouw of verbouwing
- Toedoen van één of enkele klanten en/of partners
- Kosten oncontroleerbaar
- Invloed van de licentieverstrekker
- Toedoen van het management
- Problemen in privésferen of vrijwillige opheffing
- Onmacht
- Onervarenheid van de ondernemer
- Verslechterde markt omzet,
Het onderzoek bestaat uit drie delen. Het eerste deel heeft een beschrijvende en oriënterende functie waarin de processen van de BMKB staan beschrijven. Het tweede deel betreft een dossieronderzoek. Hieruit volgen de oorzaken van deconfiture en worden analyses uitgevoerd aan de hand van de data van de BMKB. Het derde deel betreft een kwalitatief onderzoek waarin medewerkers van de BMKB en de bank geïnterviewd zullen worden.
De resultaten van de verschillende analyses hebben geleid tot aanbevelingen die als doel hebben om kredietschade te verminderen. De aanbeveling bestaat uit het introduceren van risicoafhankelijke provisie, provisieafdracht in termijnen en aanlevering van voldoende informatie.

Risicoafhankelijke provisie zal bepaald worden aan de hand van een intern en een extern risico van een onderneming. Het interne risico wordt bepaald aan de hand van de ervaring van de ondernemer, de liquiditeit van een onderneming en de prognose van de onderneming. Het externe risico wordt bepaald aan de hand van de marktsituatie, marktpositie en omzetconcentratie. De oorzaken van deconfiture die een verband hebben met een hogere kredietschade zullen ook worden meegenomen in de berekening van het risico. Het interne en externe risico bepaalt de hoogte van de provisie middels het hiervoor opgestelde RCMP-model. Het RCMP-model is gebaseerd op de MABA-analyse afhankelijk van het interne en externe risico wordt een provisiepercentage gehanteerd van 3,0% tot en met 5,7%.

Dit onderzoek heeft aangetoond dat de huidige wijze van provisiebetaling voor verbetering vatbaar is. Het wordt geadviseerd om de provisie in termijnen van jaren te betalen waardoor de onderneming meer financiële ruimte heeft nadat de investering heeft plaatsgevonden.

De laatste aanbeveling betreft het aanleveren van voldoende informatie door de bank aan de BMKB. Hierdoor wordt het voor de BMKB mogelijk om vooraf het risico te bepalen wat nodig is voor het bepalen van de provisie. Daarnaast kan de BMKB met voldoende informatie een claim beter beoordelen.