Samenvatting

Er is nog te weinig bekend over het omgaan met de bestaande regelgeving bij het toepassen van onderwaterbeton. Onderwaterbeton wordt onder andere toegepast in bouwkuipen waar de grondwaterstand hoger ligt dan het peil van de keldervloer. Met de huidige methode wordt hierover een constructieve vloer gestort die de onderwaterbetonvloer tijdens de gebruiksfase overbodig maakt. Afhankelijk van de omgeving worden eisen gesteld aan de uitvoering, nauwkeurigheid en keuze voor trekelementen. Afhankelijk van de gekozen methode, traditioneel of met een constructieve onderwaterbetonvloer, worden voorbereidingen getroffen om de constructie uit te voeren en kan een stortmethode worden gekozen. Deze keuze hangt onder andere af van de kosten, het risico tot ontmenging en de vereiste / gevraagde maaktoleranties. Dit gecombineerd met voldoende controle zorg voor een aanvaardbare hoogstaande kwaliteit van de onderwaterbetonvloer. Bij het ontwerpen van een definitieve onderwaterbetonvloer is het extra belangrijk een goede betonsamenstelling te gebruiken. Dit omdat, wanneer dit niet goed gebeurt, de kwaliteit van de onderwaterbetonconstructie in gevaar komt en dus ook de gehele constructie in gevaar komt. Hierbij moet een afweging gemaakt worden tussen het beperken van ontmenging, een zo goed mogelijke verwerkbaarheid en (zelf)verdichting. Dit houdt in, het zo beperkt mogelijk houden van de ontwikkeling van hydratatiewarmte, het zo nauwkeurig mogelijk vervaardigen van het betonmengsel voor de, door de constructeur voorgeschreven betonsterkte en voorkomen van onderbreking van en ontmenging tijdens het stortproces. Het toepassen van wapening in onderwaterbeton heeft een aantal consequenties voor de uitvoering. Zo moet extra aandacht besteedt worden aan het verwijderen van slip in de bouwkuip, maar ook de uitgraving van de bouwkuip dient zeer nauwkeurig te gebeuren om de dekking van de wapening te kunnen garanderen. Daarbij is de keuze voor de uitvoeringsmethode afhankelijk van de maaswijdte van de wapening. Om ervoor te zorgen dat de wapening goed op zijn plaats blijft zal deze bevestigd moeten worden aan de palen. Omdat niet alleen het ontwerp en (uitvoerings)proces centraal staan bij het kiezen van een uitvoeringsmethode, maar ook de kosten van belang zijn dient vooraf een begroting gemaakt te worden voor beide methoden. Deze kunnen met elkaar vergeleken worden en op basis hiervan kan een definitieve keuze gemaakt worden voor een uitvoeringsmethode. Bij het project Lage Limiet (fig. 2) heeft dit geleid tot een kostenbesparing van bijna 20% op de totale kosten van de kelderconstructie exclusief kelderwanden ten opzichte van de traditionele methode. fig. 1 Het laten afzinken van wapening fig. 2 Project Lage Limiet Het ontwerpen en dimensioneren van de onderwaterbetonvloer dient aan dezelfde eisen te voldoen als een ‘in den droge’ gestort betonconstructie. Een bijkomende eis is de waterdichtheid. Hiervoor wordt de optredende scheurwijdte getoetst aan de kritische scheurwijdte. Wanneer deze voldoet mag ervan uitgegaan worden dat geen blijvende lekkage optreedt. De waterdichtheid (vloeistofdichtheid) wordt beïnvloed door de afmeting van de constructie, de betonsamenstelling (lage w.c.f., lage sterkte klasse e.d.) en het wel of niet toepassen van dilataties. Wanneer de vloer en wand waterdicht zijn, betekent dit niet dat de gehele constructie waterdicht is. De aansluiting tussen beide (het zwakste punt in de constructie als het gaat om waterdichtheid) heeft nog veel aandacht nodig. Gekozen kan worden om het water bij de aansluiting weg te houden door middel van een coating of de verbinding waterdicht uit te voeren door het onderbreken of verlengen van de weg van het water door het aanbrengen van voegprofielen of kimconstructies. Een andere mogelijkheid is het keren van het water aan de binnenzijde van de constructie. Dit heeft overigens niet de voorkeur. Geconcludeerd mag worden dat, voor het vervaardigen van een onderwaterbetonvloer de regels gesteld in de NEN 6720 van toepassing zijn, op voorwaarde dat de samenstelling en eigenschappen van onderwaterbeton voldoen aan de in deze norm gestelde eisen. In aanvulling hierop gelden de voorschriften voor waterdichtheid.