Samenvatting

De van oorsprong kunsteducatieve methode Visual Thinking Strategies (VTS) toont overeenkomsten met receptieve werkvormen die binnen de beeldende therapie worden ingezet. Toch wordt de methode op dit moment nog weinig ingezet voor (vak)therapeutische doeleinden. In dit praktijkonderzoek is daarom onderzocht hoe de VTS-methode bij kan dragen aan de behandeling van gerontopsychiatrische cliënten met borderline persoonlijkheidsstoornis. Er is echter nog weinig bekend over het verloop van de borderline persoonlijkheidsstoornis in combinatie met de late levensfase waarin cliënten zich bevinden. Ook is er tot op heden geen specifieke beeldend-therapeutische behandeling voor gerontopsychiatrische cliënten met borderline persoonlijkheidsstoornis, terwijl het inzetten van de VTS-methode veelbelovend lijkt in de behandeling van cliënten uit deze doelgroep. Tijdens het onderzoek is informatie verkregen uit literatuur en de praktijk middels interviews met deskundigen en observaties. Uit de resultaten is gebleken dat de inzet van de VTS-methode onder andere een positieve invloed heeft op de autonomie van cliënten en het versterken van hun mentaliserend vermogen. Daarnaast bevordert VTS het kritisch-analytisch denken (DeSantis & Housen, 2007; Ter Horst & Kruiper-Doesborgh, 2012). Duidelijkheid en neutraliteit blijken belangrijke elementen in de therapeutische relatie. Ook een steunende houding en het bieden van structuur zijn belangrijk om het gevoel van veiligheid in de groep te waarborgen. De keuze voor het beeld dient te worden gemaakt in afstemming met de doelgroep, waarbij herkenning in het beeld een belangrijke voorwaarde is. Geconcludeerd kan worden dat werkzame elementen van de VTS-methode in de beeldend-therapeutische behandeling van gerontopsychiatrische cliënten met borderline is aangetoond.