Samenvatting

De aanleiding van dit afstudeeronderzoek is de vraag van Mecanoo: Op welke manier is Mecanoo bezig met duurzaam bouwen en wat kan er verbeterd worden?

Allereerst is onderzocht wat duurzaam bouwen nu precies inhoudt. Hier blijkt al een groot deel van het probleem te liggen, duurzaam bouwen is in de loop der jaren uitgegroeid tot een “containerbegrip” waardoor het onoverzichtelijk is geworden. Om deze onoverzichtelijkheid te verminderen zijn er een aantal thema’s, toetsingsmethodes, richtlijnen en afspraken ontworpen, maar tot op heden blijft het een veel omvattend vaag begrip met weinig houvast.

Op de markt zijn verschillende toetsingsmethodes verschenen, welke vergeleken zijn en voor de projecten van Mecanoo bleek GreenCalc de meest geschikte toetsingsmethode te zijn. Dit programma is opgebouwd uit verschillende modules, namelijk: algemeen, materiaal, energie, water en mobiliteit, per module moeten de gegevens worden ingevuld. De resultaten van GreenCalc worden weergegeven in milieukosten, hoeveel kost het om de schade aan het milieu te herstellen. Ook is het mogelijk om een milieu-index te laten berekenen, welke de verhouding aangeeft tussen een referentieproject en het te analyseren project.
Het programma brengt echter veel nadelen met zich mee, er moeten te veel gegevens worden ingevoerd wat veel tijd kost, beperkte invulmogelijkheden en is niet gebruiksvriendelijk. Het advies naar Mecanoo is dan ook om het programma niet aan te schaffen

Door het analyseren met behulp van GreenCalc, van de bibliotheek van de TU in Delft, het Nederlands Openlucht Museum in Arnhem en het officiershotel de Alexanderkazerne in Den Haag is gebleken dat Mecanoo boven gemiddeld presteert op het gebied van duurzaam bouwen.
Dit is voornamelijk te danken aan de innovatieve aspecten die ze vaak in de projecten toepassen, zoals de klimaatgevel, grasdak en gerecyclede materialen.
Voornamelijk aan het thema energie wordt veel aandacht besteed, de geanalyseerde projecten zijn dan ook energiezuinig.
Doordat de projecten van Mecanoo over het algemeen een natuurlijke uitstraling hebben worden vaak automatisch al natuurlijke materialen gebruikt.
Er kan echter wel een aantekening gemaakt worden bij de afwerklakken/beitsen en verven, die vaak niet erg milieuvriendelijk zijn. Daarnaast is het gebruik van koper, zoals in het NOM is toegepast, ook af te raden, vanwege de schadelijke stoffen die in het grondwater terecht komen.
Het thema water wordt matig uitgewerkt bij Mecanoo, er worden vaak waterbesparende voorzieningen getroffen, maar slechts op kleine schaal.

Omdat het grootste probleem van duurzaam bouwen zit in de alles omvattendheid en onoverzichtelijkheid van dit onderwerp, zijn de suggesties gericht op de vorm waarop omgegaan kan worden met duurzaam bouwen. Door een goede structuur te creëren kan duurzaam bouwen voor een deel worden geïntegreerd in het ontwerpproces. Door aandacht te besteden per fase en per thema aan duurzaam bouwen wordt het geheel overzichtelijker. Door middel van terugkoppelingen en evaluaties kunnen de veranderingen en knelpunten aan het licht komen en kan de kennis gebruikt worden voor de toekomstige projecten.