Samenvatting

AANLEIDING
De Nederlandse bevolking is aan het vergrijzen wat leidt tot een toename van het aantal zorgbehoevende ouderen. Minder ouderen worden opgenomen in een verpleeg- of verzorgingstehuis en zijn genoodzaakt langer thuis te blijven wonen, eventueel met ondersteuning van thuiszorg. Door de toename van zorgvraag en zorgkosten is de inzet van mantelzorg steeds belangrijker geworden. Uit cijfers blijkt dat één op de vijf mantelzorgers aangeeft overbelast te zijn. Gedeeltelijk valt dit te wijten aan de mindere kwaliteit van samenwerking met de zorgverlener. Het doel van dit onderzoek is inzicht krijgen in de belasting en samenwerking die mantelzorgers van cliënten van Groene Kruis Thuiszorg team Kessel ervaren. Dit om een zo optimaal mogelijke zorgrelatie te creëren die meerwaarde heeft voor de zorgvrager, mantelzorger en zorgprofessional.
METHODE
Om de onderzoeksvraag te beantwoorden is kwantitatief onderzoek uitgevoerd. Alle mantelzorgers die voldeden aan de inclusiecriteria werden persoonlijk benaderd met de vraag deel te nemen aan het onderzoek (N=48). Door een informed consent te ondertekenen gaven de respondenten toestemming dat hun gegevens uit de enquête gebruikt mogen worden voor onderzoeksdoeleinden. De data-analyse is uitgevoerd met ‘Statistical Package for the Social Sciences’ (SPSS), versie 25.0.
RESULTATEN
Van de 48 uitgedeelde enquêtes werden er 37 ingevuld geretourneerd. Dit komt neer op een responspercentage van 78,7 procent. 22,1 procent van de mantelzorgers is ernstig belast. 18,9 procent ervaart geen belasting. Om de samenwerking met de zorgprofessionals te onderzoeken, kregen de mantelzorgers verschillende stellingen voorgelegd. Negen stellingen zijn gebaseerd op de samenwerking in het algemeen. Mantelzorgers gaven hiervoor een gemiddelde van 2,80 op een schaal van 1 tot 3. Veertien stellingen waren specifiek gericht op de werkwijze van Groene Kruis Thuiszorg team Kessel. Bij deze stellingen werd een gemiddelde van 2,74 op een schaal van 1 tot 3 behaald.
DISCUSSIE
Mantelzorgers van Groene Kruis Thuiszorg team Kessel zijn ten opzichte van mantelzorgers in de rest Nederland vaker ernstig belast, respectievelijk 22,1 procent en 19 procent. Daarentegen scoren de mantelzorgers uit de onderzochte populatie gemiddeld hoger wanneer er gekeken wordt naar de samenwerking, namelijk 2,80 op een schaal van 1 tot 3 ten opzichte van 2,50 landelijk. De resultaten zijn gebaseerd op Groene Kruis Thuiszorg team Kessel en zijn niet generaliseerbaar naar andere thuiszorg teams. Echter maakt de methodologische beschrijving van de uitvoering het mogelijk het onderzoeksontwerp als een template te gebruiken in andere teams.
CONCLUSIE
In de onderzoekspopulatie wordt de belasting als wisselend ervaren. Een op de drie mantelzorgers ervaart een matige belasting. Dit is de grootste groep. Een op de vijf mantelzorgers is overbelast. De samenwerking met de zorgprofessionals wordt als zeer goed ervaren. Mantelzorgers hebben voldoende mogelijkheden tot het leggen van contact met de zorgprofessionals en indien nodig en gewenst worden ze betrokken bij de zorg omtrent hun naaste. Opvallend is dat de mantelzorgers die het meest belast zijn, ook het meest positief zijn over de samenwerking met de zorgprofessionals.
AANBEVELINGEN
Naar aanleiding van dit onderzoek kunnen verschillende aanbevelingen gedaan worden. Om concrete verbeterpunten te verkrijgen vanuit de mantelzorgers is kwalitatief onderzoek in de vorm van een interview een toevoeging om de kwaliteit van de zorgverlening te optimaliseren. Voor de praktijk is het aanbevolen mantelzorgers instructies te geven over verpleegkundige en verzorgende handelingen om kosten en tijd in de zorg te besparen. Daarnaast moet er meer informatie gegeven worden over mantelzorgondersteuning om overbelasting terug te dringen of te voorkomen.