Samenvatting

Op 1 juli 2016 is het beperkte spreekrecht door een wijziging van artikel 51e lid 2 Sv aangevuld tot een ‘onbeperkt spreekrecht’. Door deze wetswijziging worden slachtoffers nauwelijks meer beperkingen opgelegd over hetgeen ze in de strafzaak aan de orde willen stellen. De wet en de memorie van toelichting laten zich niet uit over de wijze waarop de rechters ter terechtzitting zouden moeten omgaan met het verruimde spreekrecht. Daarnaast werkt de wetswijziging op grond van artikel 488 Sv automatisch door in het jeugdstrafrecht. Een rechtsgebied waarin het uitgangspunt is dat kwetsbare, jonge kinderen extra bescherming nodig hebben en waarbij de zitting een pedagogisch karakter heeft. Bij de bestudering van de totstandkomingsgeschiedenis van de wet, is nergens een link naar het jeugdstrafrecht gevonden. Een belangrijke conclusie van dit onderzoek is dan ook dat de wetgever niet of nauwelijks rekening heeft gehouden met de bescherming en de rechten die een minderjarige verdachte vanuit het nationale recht en de internationale verdragen, te weten het Sv, EVRM en het IVRK, worden geboden. Daarnaast is de wijze waarop de jeugdrechters de belangen moeten afwegen tussen de rechten van de minderjarige verdachte en de rechten van het slachtoffer naar aanleiding van de wetswijziging, veranderd. Dit kan ertoe leiden dat aan de belangen van het slachtoffer meer gewicht moet worden toegekend dan voorheen. Het is belangrijk dat de jeugdrechters zich bewust zijn van de grotere rol die het slachtoffer in het strafproces toekomt. Het verdient dan ook aanbeveling dat de jeugdrechters meer tijd en aandacht aan het slachtoffer besteden tijdens een jeugdstrafzitting.