Samenvatting

De Da Costaschool bestaat uit 100% allochtone leerlingen. De school wil passend onderwijs aan alle niveaus bieden. De school houdt zich nauwelijks bezig met begaafde en/of intelligente leerlingen, omdat de nadruk wordt gelegd op het vergroten van de leeropbrengsten van de allochtone risicoleerlingen. De leerlingen met een zwakke intelligentie krijgen meer specifieke aandacht dan de leerlingen met een hoge intelligentie. Er is onderzoek gedaan naar allochtone leerlingen en leerlingen met een bovengemiddelde intelligentie. Echter is er nog weinig onderzoek gedaan naar een combinatie van beide: allochtone leerlingen met een bovengemiddelde intelligentie. Door middel van een theoretisch en een praktijkgericht kader wordt onderzoek gedaan naar de gewenste situatie volgens de literatuur en de situatie op school in het schooljaar van 2011-2012 om uiteindelijk tot aanbevelingen te komen. Er zijn daarom 9 leerkrachten en 15 leerlingen bevraagd om vast kunnen te stellen hoe het onderwijs op de Da Costaschool voor leerlingen met een bovengemiddelde intelligentie wordt ervaren en wat de gewenste situatie is volgens de leerkrachten en leerlingen.

Allochtone leerlingen met een bovengemiddelde intelligentie zijn kinderen van allochtone afkomst met intellectuele vermogens en soms een creërend denkvermogen. De leerkrachten en de literatuur noemen dezelfde kenmerken voor leerlingen met een bovengemiddelde intelligentie. Problemen in de ontwikkeling van leerlingen met een bovengemiddelde intelligentie zijn onderpresteren, verveling, perfectionisme of faalangst, sociaal-emotionele problemen en het zichzelf niet kunnen zijn te kunnen voorkomen (Nederstigt, 2003). Leerkrachten geven aan dat zij deze problemen ook ervaren. Zowel de literatuur, de leerkrachten en de leerlingen geven aan dat scholing en het ambitieniveau van ouders een rol kunnen spelen in de ontwikkeling van leerlingen met een bovengemiddelde intelligentie. De leerkrachten en de literatuur geven bovendien aan dat de prestatiedrang van Aziatische ouders een rol kan spelen in de ontwikkeling van hun kinderen. Op de Da Costaschool worden allochtone leerlingen met een bovengemiddelde intelligentie nauwelijks gesignaleerd en gediagnosticeerd. Volgens de CED-groep (2011) is de meest adequate manier om ook allochtone leerlingen met een bovengemiddelde intelligentie te signaleren, gebruik te maken van veel soorten criteria en middelen. De leerkrachten noemen middelen als observatie en een LOVS. De literatuur geeft daarbij aanwijzingen voor de signalering van allochtone leerlingen. Door zowel leerkrachten als de literatuur wordt een DHH aanbevolen om te hanteren tijdens de signalering van leerlingen met een bovengemiddelde intelligentie. Om de sociaal-emotionele ontwikkeling en de werkhouding te kunnen signaleren en analyseren worden middelen als de SCOL en Het VISEON genoemd. Er is nog geen passend beleid voor deze doelgroep aanwezig. Leerkrachten en leerlingen geven aan dat er te weinig aandacht wordt besteed aan uitdaging, begeleiding en effectieve instructie. Volgens leerkrachten en de literatuur is het nodig om meer aandacht te besteden aan compacten, verrijken, effectieve instructie, het stellen van open vragen en het geven van feedback. Van Gerven (2009) geeft adviezen over het ontwerpen van een beleid. Er worden in dit onderzoek 5 aanbevelingen gedaan over de organisatie van passend onderwijs voor allochtone leerlingen met een bovengemiddelde intelligentie op de Da Costaschool.