Samenvatting

In tegenstelling tot veel ander zoogdieren heeft een kalf, wanneer het geboren wordt, nog geen antistoffen in zijn bloed zitten. Biestmelk is de eerste melk van de koe vlak na de geboorte van het kalf. Biestmelk bevat veel belangrijke voedingstoffen, antistoffen en hormonen voor het kalf. Het is belangrijk dat het kalf de biest zo snel mogelijk na de geboorte binnen krijgt. In de darmwand van het kalf zitten kleine gaatjes waardoor het kalf de antistoffen gedurende de eerste 36 uur van zijn leven binnen kan krijgen. Niet alleen de hoeveelheid biest, die het kalf gedurende de eerste 24 uur van zijn leven krijgt, is van levensbelang voor het kalf. Ook de kwaliteit van de biest is van levensbelang voor het kalf. Met de kwaliteit van de biest wordt de hoeveelheid antistoffen (BRIX-waarde) in de biest bedoeld. Hoe meer antistoffen hoe beter de biest. De antistoffen kunnen makkelijk gemeten worden door middel van een refractometer. De refractometer meet op basis van de breking van het licht hoeveel antistoffen in de biest aanwezig zijn. Dit onderzoek richt zich op de belangrijkste factor gedurende de droogstand namelijk het droogstandsrantsoen. De hoofdvraag luidt dan ook: “Wat is de invloed van het droogstandsrantsoen op de biestkwaliteit?” Melkkoeien worden drooggezet 40 dagen voordat zij een kalfje krijgen. In deze periode wordt de koe niet meer gemolken en kan de koe uitrusten en zich voorbereiden op de nieuwe lactatie. Gedurende de droogstand krijgt een koe een uitgebalanceerd droogstandsrantsoen. De behoeften van een droogstaande koe zijn anders dan die van een lacterende koe. In dit onderzoek wordt gekeken naar de invloed van de volgende rantsoenfactoren op de BRIX-waarde van de biestmelk: Voer opname, voederwaarde, rantsoentype, mineralen en vitamines. Gedurende ruim 6 weken zijn bij 18 bedrijven verschillende data bijgehouden. Bij deze bedrijven zijn biestmonsters opgehaald. Deze biestmonsters zijn vervolgens door de onderzoeker geanalyseerd op de BRIX-waarde. Naast de BRIX-waarde zijn de droogstandsrantsoenen van de verschillende bedrijven geanalyseerd. Ook zijn verschillende data rondom de biestkwaliteit bijgehouden. Al deze data zijn vervolgens door middel van een statistische analyse geanalyseerd. Hierbij zijn alle rantsoenfactoren vergeleken met de BRIX-waarde. Na de statistische analyse zijn de conclusies getrokken. Hierbij is gekeken of er sprake is van een significante verband tussen een factor en de BRIX-waarde. Uit de geanalyseerde data blijkt dat er significant verband is met de BRIX-waarde en de droge stof opname van de koeien (P=0,011)(R=0,583). Hierbij geldt: hoe meer voer de koe per dag opneemt, hoe beter de BRIX-waarde. Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat wanneer de buitentemperatuur boven de 25 graden Celsius komt dit kan leiden tot hittestress bij de koe. De buitentemperatuur heeft een significant verband met de droge stof opname. Zowel de droge stof opname als de buitentemperatuur hebben een significante correlatie met de BRIX-waarde. Verder blijkt dat er géén significante verband is gevonden met de BRIX-waarde en de voederwaarde (VEM, DVE, RE en OEB). Ook met de hoeveelheid vitamines (A, D3 en E) in het droogstandsrantsoen en BRIX-waarde is géén significante verband gevonden. Er is wel een significant verband gevonden tussen het mineraal Calcium en de BRIX-waarde(P=0.016)(R=0.557). Hierbij geldt: hoe meer Calcium in het rantsoen, hoe hoger de BRIX-waarde. Over het bijvoeren van calcium tijdens de droogstand zijn de meningen van de voedingsspecialisten sterk verdeeld. Sommige specialisten zijn van mening dat het voeren van calcium kan leiden tot kalfziekte bij de koe. Terwijl andere specialisten aangeven dat calcium nodig is voor de aanmaak van biestmelk. Met de overige mineralen Natrium, Magnesium, Kalium, Fosfor en de BRIX-waarde is géén significant verband gevonden.