Samenvatting

Bij het succesvol implementeren van hernieuwbare energie technologieën zoals waterstof spelen sociaal-maatschappelijke aspecten een belangrijke rol. Binnen werkpakket 10 van het Hydelta 2.0 onderzoeksprogramma wordt onderzocht wat de uitdagingen en geleerde lessen zijn omtrent het bewerkstelligen van maatschappelijke acceptatie van waterstof en hoe deze kunnen worden vertaald naar een implementatiestrategie. In deze rapportage (D10.3) staat het veldonderzoek binnen vier verschillende cases centraal die zich in verschillende fases bevinden (Rozenburg, Lochem, Wagenborgen, Stad aan ’t Haringvliet). Hierbij is er aandacht geweest voor de thema’s maatschappelijk draagvlak, (risico)communicatie, veiligheid en veiligheidsbeleving en waargenomen succes van het project. Per casus zijn lokale stakeholders geïnterviewd (totaal 24 interviews) en is er specifieke aandacht geweest voor de bewoners als stakeholder, inclusief omwonenden van de waterstofpilot. In totaal zijn er 17 interviews met bewoners gehouden, 68 vragenlijsten door bewoners ingevuld en hebben er ongeveer 90 gesprekken plaatsgevonden met deelnemers dan wel omwonenden. De resultaten laten zien dat er veelal positieve indicaties voor draagvlak zijn (bij Stad aan ’t Haringvliet is dit nog onbekend vanwege de reeds geplande draagvlakmeting vanuit die casus). In alle projecten wordt het belang van communicatie tussen stakeholders onderling en tussen stakeholders en potentieel deelnemende bewoners erkend, hoewel er minder aandacht wordt besteed aan het communiceren met omwonenden. Dit is een gemiste kans vanwege de vragen en twijfels die deze groep kan hebben, bijvoorbeeld over de gemaakte keuzes en de voortgang van het project. Er zijn positieve attitudes met betrekking tot de veiligheid, wat deels wordt toegeschreven aan het vertrouwen dat mensen hebben in de betrokken partijen. Het blijkt belangrijk te zijn dat er een aanspreekpunt is waar mensen terecht kunnen met hun vragen en zorgen. Ook zijn er in enkele pilots positieve ervaringen opgedaan met demo-woningen. De bevindingen bevestigen het belang van brede en veelvuldige communicatie, niet alleen met de direct betrokken bewoners, maar ook met mensen die indirect betrokken zijn. Deze communicatie is niet alleen belangrijk in de beginfase, maar ook in de afrondende fase van pilots wanneer er ogenschijnlijk weinig nieuws is te melden. Ten slotte wordt aanbevolen om alle stakeholders vanaf het begin mede-eigenaar te maken van het project en om tijdig alle betrokken partijen over de invulling van het project mee te laten denken. Dit laatste kan vertraging van het project voorkomen.