Samenvatting

In dit afstudeeronderzoek wordt de behoefte onderzocht van mensen die verlies dragen nadat de eerste aandacht van de omgeving is weggezakt. Het doel is om in beeld te krijgen welke pastorale zorg er wordt ervaren en of die kan worden verbeterd.

Betekenisvol verlies leidt tot een persoonlijke reactie, die we rouw noemen. In de eerste weken en maanden wordt vaak liefdevol gereageerd met medeleven, een luisterend oor, praktische hulp en goed bedoeld advies.

Leden van een kerkelijke gemeente mogen steun verwachten van de predikant of voorganger, ouderlingen en het pastoraal team. Na een aantal maanden gaat voor de omstanders het gewone leven weer verder, terwijl de directbetrokkenen het verlies nog steeds in alle hevigheid kunnen ervaren.

Theoretisch onderzoek laat zien dat de pijn van het verlies na een aantal maanden soms nog heftiger ervaren wordt en dat steun van de omgeving nodig blijft. Daarnaast is praktisch onderzoek gedaan onder zes deelnemers. In hun verhaal vertellen ze dat er behoefte is aan blijvende aandacht. Ze willen gezien en gehoord worden, ook na verloop van jaren.

Pastorale zorg kan worden verbeterd door mensen kennis bij te brengen over wat er speelt bij verlies en hoe mensen daarop reageren, door ze te leren luisteren en door de ander nabij te zijn en te blijven.