Samenvatting

Voor u ligt mijn Praktijk Gerichte Onderzoek (PGO). Binnen dit onderzoek heb ik onderzocht hoe de leerkrachten binnen het regulier onderwijs (op de school waar ik werkzaam ben)zich het beste kunnen voorbereiden op autismespectrumstoornissen (ASS) in de klassenpraktijk. Om dit onderzoek vorm te geven heb ik me hierbij gericht op de volgende onderzoeksvraag en deelvragen: Onderzoeksvraag: Hoe kan de leerkracht binnen het regulier onderwijs op de school waar ik werkzaam ben zich voorbereiden op autismespectrumstoornissen (ASS) in de klassenpraktijk? Deelvragen: - Welke kennis hebben leerkrachten op het gebied van het begeleiden van leerlingen met ASS in de reguliere onderwijspraktijk op de school waar ik werkzaam ben? - Hoe wordt er omgegaan met ASS in de onderwijspraktijk van de school waar ik werkzaam ben? - Welke aanpakken/interventies van ASS moeten de leerkrachten op de school waar ik werkzaam ben nog uitvoeren zodat ze goed voorbereid zijn op de invoering van het passend onderwijs? Voor het beantwoorden van de verschillende deelvragen heb ik verschillende onderzoeksmethoden gebruikt. De kennis van de leerkrachten heb ik getoetst door het gebruik van stellingen in een vragenlijst. Daarnaast is er een vragenlijst ingevuld per klas waarin antwoord werd gegeven op vragen die betrekking hadden op de omgang met ASS in de onderwijspraktijk. Tot slot is hier een aanvullend praktijkonderzoek over uitgevoerd door middel van een verdiepend interview. De inhoud van deze vragenlijsten en het interview zijn gebaseerd op het theoretisch kader. Dit theoretisch kader beschrijft de inhoud van het passend onderwijs waardoor er mogelijk meer kinderen met ASS in de reguliere onderwijspraktijk geplaatst kunnen worden. Ook wordt beschreven wat ASS precies is. Hierbij worden de criteria van de DSM-5 aangehaald en verschillende verklaringsmodellen (executieve functie problemen, verminderde centrale coherentie en verminderde Theory of Mind (ToM)) die het gedrag van een leerling met ASS kunnen verklaren. Binnen het theoretisch kader wordt er beschreven hoe hier het beste op ingespeeld kan worden. Namelijk door structuur te bieden in tijd, ruimte en activiteiten en interactie ondersteuning en sociale interactie te bieden. De leerkrachten blinken uit op het gebied van structuren op zowel theoretisch al praktisch gebied. Zo is dit duidelijk terug te zien in de klassenpraktijk. Op het gebied van interactie kan zowel qua kennis als op praktisch gebied veel geleerd worden. De leerkrachten geven zelf aan dat ze over dit onderwerp weinig kennis bezitten en het lastig vinden om hier op in te spelen. Hierbij wordt voornamelijk gedoeld op het aanpakken ongewenst gedrag en het bieden van sociale ondersteuning. Omdat binnen de stichting weinig cursussen worden aangeboden op het gebied van autisme is het raadzaam om op deze manier op de achterstand in te spelen. Hierdoor kan ook de algemene kennis over ASS bijgeschaafd worden. Voor verdere verdieping en uitwerkingen wil ik u graag uitnodigen om het vervolg van dit PGO te lezen. Marina Roozemond, Eindhoven, juni 2014