Samenvatting

Dit onderzoeksverslag is gemaakt in het kader van de Master SEN opleiding Coachend Innoveren en betreft de invoering van het Protocol Leesproblemen en Dyslexie voor het Speciaal Basisonderwijs. Dit praktijkonderzoek is uitgevoerd op het SBO, waar ik werk als leerkrachtondersteuner. Onze school heeft twee locaties.
Tijdens het schooljaar 2009/2010 heeft de groep leerkrachtondersteuners op verzoek van het Management Team en interne begeleiders de mogelijkheden onderzocht om met de invoering van het dyslexieprotocol voor de middenbouw en bovenbouw te starten.
Leerkrachtondersteuners zijn verantwoordelijk voor het begeleiden van leeszwakke
leerlingen binnen de organisatie. Dit zijn kinderen die bij de meetmomenten van het
dyslexieprotocol onvoldoende scoren. Leidraad tijdens de begeleiding is het Protocol
Leesproblemen en Dyslexie voor het Speciaal Basisonderwijs.
De onderzoeksvraag is: "Kunnen leerkrachtondersteuners inhoud geven aan de invoering van het Protocol Leesproblemen en Dyslexie door het Ralfi-programma in te zetten voor de ondersteuning aan zwakke lezers in de midden- en bovenbouw van het SBO?"
Het onderzoek is gericht op leeszwakke leerlingen die doorgestroomd zijn in de middenbouw van het SBO en nog geen AVI 2 beheersingsniveau bereikt hebben voor technisch lezen. Deze leerlingen komen in aanmerking voor extra leesondersteuning. Er is onderzocht of het Ralfi programma een goede interventie is voor deze kinderen.
Er is gewerkt volgens de uitgangspunten van actieonderzoek. De respondenten zijn
leerkrachtondersteuners, leerlingen en directie. Op grond van verzamelde data is een
analyse gemaakt en zijn conclusies getrokken met betrekking tot de mogelijkheden die het Ralfi-programma biedt voor voornoemde doelgroep.
Hier volgen de conclusies uit het onderzoek.
Leerkrachtondersteuners kunnen voor een bepaald type zwakke lezers prima gebruik
maken van het Ralfi-programma. De gestelde doelen worden door deze leerlingen
behaald. Voor dit type leerlingen kan komende jaren het Ralfi-programma ingezet worden tijdens de ondersteuning. Het betreft hier leerlingen met alleen tempoproblemen. Een ander type zwakke lezers is nog niet toe aan Ralfi-lezen en zal op een andere manier geholpen moeten worden. Hier betreft het leerlingen met andere problemen op het gebied van technisch lezen (niet alleen tempoproblemen). Voor deze lezers zijn aanvullende technieken nodig om te komen tot het automatiseren van woordherkenning.
Het programma Connect onderdeel Vloeiend lezen biedt daarvoor mogelijkheden
De leerlingen uit de doelgroep en twee van de drie leerkrachtondersteuners zijn positief over de manier waarop ondersteuning geboden wordt tijdens het Ralfi-lezen
Leerkrachtondersteuners hebben, op grond van positieve ervaringen tijdens dit onderzoek, aanbevelingen gedaan naar interne begeleiders en directie om de ondersteuning aan zwakke lezers binnen het SBO verder aan te passen.