Samenvatting

De aanleiding van het onderzoek zijn zorgsignalen rondom het vak spelling op Basisschool X. Gebleken is dat onze spellingslessen slechts leiden tot korte-termijnsuccessen. Een van de redenen hiervoor is dat de leerlingen zich onvoldoende bewust zijn van hun aanpakstrategie. Paffen (2005) verklaart dat het verbeteren van het spellingsbewustzijn (een vorm van metacognitie) zorgt voor betere spellingsresultaten, omdat het de transfer vergroot.

De onderzoeksvraag luidt: Hoe kan het stimuleren van metacognitie bijdragen aan een verbetering van de spellingsvaardigheid van leerlingen in groep 4 t/m 8 op een reguliere basisschool?

De onderzoeksstrategie is een quasi-experiment (Cohen, Manion & Morrisson, 2011). Welke zal aantonen of de vijf gekozen interventies, die elk in relatie staan met de ontwikkeling van metacognitie, van invloed zijn op een verbetering van de spellingsresultaten.

Uit de resultaten blijkt dat alle leerkrachten gemotiveerd waren om de spellingsinterventies toe te passen in hun onderwijs. Bij vier van de vijf leerkrachten, die deelnamen aan de focusgroep, is een stijging te zien in het toepassen van de spellingsinterventies. De bevindingen tijdens deze vergadermomenten waren positief. Er werd benoemd dat leerlingen n.a.v. de interventies meer succeservaring beleefden, gemotiveerder en enthousiaster waren. Uit de vragenlijsten in de begin- en eindmeting blijkt dat alle leerkrachten één of meerdere interventies in hun onderwijs zijn gaan toepassen. Bij de leerkrachten die deelnamen aan de focusgroep werden de interventies beduidend vaker toegepast dan bij de andere leerkrachten. Dit benadrukt het belang van de inzet van een ‘expertteam’ (Van der Hilst, 2015), ook wel focusgroep genoemd.

Tussen de afname van de Cito M-toets vergeleken met voorgaande jaren is geen verschil op te merken. De afname van de Cito M-toets in vergelijking met de scores van dezelfde leerlingen op voorgaande toetsen laat bij alle groepen groei zien. Bij geen van de eerdere meetmomenten is een dergelijk grote stijging te zien bij alle groepen tegelijkertijd. Hierdoor zou voorzichtig geconcludeerd kunnen worden dat de spellingsinterventies mogelijk een positieve bijdrage hebben geleverd aan de resultaten van de Cito spelling. Het geeft leerlingen tenslotte inzicht in het eigen functioneren en helpt hen hun spellingsgedrag te sturen en te evalueren (Paffen, 2003).