Samenvatting

Samenvatting Dit ontwerpgericht onderzoek is een afsluitend onderdeel van mijn opleiding tot Master SEN richting gedragspecialist. Het onderwerp van dit praktijkgericht onderzoek is groepsdynamica. Het onderzoek heeft plaatsgevonden op een onderzoeksschool in Enschede en de respondenten zijn de leerlingen van groep 7 en de groepsleerkrachten van deze school. De onderzoeksvraag die centraal staat is: 'Hoe kan een lessenreeks gericht op het tonen van respect voor de mening en het karakter van een ander groepslid bijdragen aan een positievere groep 7 op school X?' Om antwoord te kunnen geven op deze onderzoeksvraag is eerst literatuuronderzoek gedaan. Er is onderzoek gedaan naar het ontstaan van groepsdynamica, de kenmerken van positieve en negatieve groepen met als hoofdkenmerk respect en naar probleemgedrag. Verder zijn er naast de hierboven genoemde onderzoeksvraag drie deelvragen opgesteld. Deze deelvragen hebben betrekking op het groepsgevoel in groep 7, de methode 'de gouden weken' en ervaringen van groepsleerkrachten betreft positieve en negatieve groepen en het hebben van respect voor elkaars mening en karakter. Deze deelvragen zijn vanuit de praktijk beantwoord. De leerlingen hebben de klimaatschaal, het sociogram en een zelfontworpen vragenlijst ingevuld. Ook de groepsleerkrachten hebben een zelfontworpen vragenlijst ingevuld. Er zijn conclusies getrokken en van daaruit is een eerste ontwerp voor de lessenreeks ontstaan (prototype 1). Deze lessen zijn geëvalueerd en herzien waardoor prototype 2 is ontstaan. Deze lessenreeks is ingezet in groep 7, waarna deze door middel van feedback van de groepsleerkrachten en leerlingen, is herzien. Na deze evaluatie ontstond de eindversie van de lessenreeks en zijn er conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan voor de toekomst. Na het geven van deze lessenreeks kan geconcludeerd worden dat een reeks lessen gericht op het tonen van respect voor de mening en het karakter van een ander groepslid kan bijdragen aan een positievere groep 7. Dit door goed aan te sluiten bij de behoeften van de leerlingen en groepsleerkrachten. Aan de hand van de verzamelde data is er gericht gewerkt aan: het werken met leiders, elkaar beter leren kennen, je mening kunnen geven, respect hebben, luisteren naar elkaar en samenwerken. Aanbevelingen voor de toekomst zijn dan ook om deze lessenreeks in te zetten tijdens 'de gouden weken' op de onderzoeksschool. Tevens is het van belang om op meerdere momenten in het jaar bewust aandacht te besteden aan groepsvorming. Naar mijn mening is het een meerwaarde als de ontworpen lessenreeks wordt uitgebreid.