Samenvatting

Samenvatting
Taakspel en de achterliggende theorie
Taakspel is ontwikkeld op het Pedologisch Instituut Rotterdam en de CED-groep. Taakspel is een groepsgerichte aanpak voor het primair onderwijs en voortgezet onderwijs, waardoor leerlingen zich beter aan klassenregels houden. Daardoor neemt onrustig, storend en eventueel agressief gedrag af. Minder verstoringen tijdens de les heeft als effect dat leerlingen beter en taakgericht kunnen werken. Bovendien leiden prettige omgangsvormen tot een prettiger klassenklimaat. Deze interventie wordt vooral aanbevolen voor leerlingen met een externaliserend gedragsprobleem. Taakspel wordt in drie fasen ingevoerd: De invoeringsfase, de uitbreidingsfase en de generalisatiefase. Er wordt gewerkt in teams. Deze teams kunnen, door zich aan de regels te houden, een zelfbedachte dag, week en maandbeloning verdienen.

Van der Sar (2008) vermeldt, in de docenthandleiding van Taakspel dat deze methode is gebaseerd op de leertheorie. De toegepaste leertheorie heeft een bepaalde kijk op
onderwijzen. Door de systematische beï nvloeding van de leerkracht kan een groep erin slagen om te leren. Daarvoor moet de leerkracht verandering aan te brengen in het gedrag van de kinderen in de klas.

Binnen de leertheorie zijn er verschillende stromingen en één daarvan is de operante conditionering. Reïnforcement (beloning, versterking, bekrachtiging), straf en extinctie uitdoven) zijn de principes van het operant conditioneren. Gedrag dat versterkt wordt neemt toe in frequentie. Gedrag dat niet (meer) wordt versterkt neemt af, (Jeninga, 2004).
In de psychiatrie noemt men zulk leren 'gedragsbeï nvloeding' of gedragsmodificatie, (Kugel, 2003).
Het Taakspel maakt gebruik van verschillende gedragsbeïnvloedende technieken die gebaseerd zijn op de leertheorie en dan vooral op operante conditionering.

Het effect van Taakspel op mijn groep
De leerlingen werken met meer concentratie, zijn stiller, krijgen meer werk af, er is meer rust en zijn meer taakgericht bezig. Ze leiden elkaar minder af en zijn lekker met hun eigen werk bezig. Ook wanneer er geen Taakspel wordt gespeeld is het effect van Taakspel merkbaar omdat de leerlingen het effect van Taakspel zelf ook als prettig ervaren. De leerlingen hebben zelf inzichten verworven over de invloed van hun eigen gedrag op de werksfeer in de klas. De leerlingen vinden Taakspel allemaal leuk, maar noemen ook enkele nadelen. Er zitten ook enkele nadelen voor de leerkracht aan het spelen van Taakspel, maar deze wegen niet op tegen de voordelen.

Na onderzoek kan ik zeggen welke elementen zorgen voor het succes van Taakspel in mijn groep. Deze elementen heb ik verder onderzocht tijdens mijn praktijkonderzoek.

Taakspel interventies in mijn eigen lespraktijk
Ik wilde graag weten welke elementen ik in mijn praktijk succesvol kan toepassen. Ik denk dat alle Taakspel interventies die ik onderzocht heb uitvoerbaar zijn in mijn dagelijkse lespraktijk. Het is wel zo dat 'ongewenst gedrag negeren' voor mij niet echt negeren is. Het is verbaal negeren. Ik pak ongewenst gedrag nu via een gedragsinstructie in de vorm van een compliment aan. En op deze manier verpakt, zie ik dat het complimenteren, in combinatie met 'gewenst gedrag benoemen' een zodanig positief effect heeft dat ik mij hier alleen maar prettig bij kan voelen. Het past bij mijn onderwijsstijl en het kost me weinig moeite om dit in de praktijk toe te passen.

Het kost mij, voor mijn gevoel, geen extra moeite om alle onderzochte Taakspel interventies te gebruiken. Je moet alleen goed nadenken voor dat je iets uitspreekt of laat merken. Maar dat moet je, naar mijn mening, als leerkracht altijd! De sfeer in mijn groep is rustiger en socialer geworden. Ik ben uitermate tevreden met het resultaat dat mijn onderzoek in de praktijk heeft laten zien.