Samenvatting

Samenvatting
'Als kinderen niet leren, hebben we ze niet onderwezen.' (Engelmann, juni 2001)
Binnen basisschool De Wonderboom is na een trendanalyse van de DMT gegevens van de afgelopen jaren besloten dat er iets gedaan moet worden aan het technischleesonderwijs. Dit onderzoek is de start van dit verbetertraject. Er is de laatste jaren veel over het leesonderwijs in Nederland geschreven. Het dyslexieprotocol voor groep 1-8 is verschenen en scholen zijn verplicht hierop te
signaleren en hun onderwijs hierop af te stemmen. Onder andere Vernooy (2006) heeft het leesonderwijs in Nederland onderzocht en is tot de conclusie gekomen dat het percentage van leerlingen dat uitvalt op technisch lezen verlaagd kan worden wanneer scholen evidence based onderwijs realiseren.
Effectief leesonderwijs is belangrijk bij het voorkomen van leesproblemen, dit leidt er namelijk toe dat kinderen betere lezers worden. Belangrijk hierbij is dat er hoge, realistische doelen worden gesteld, voldoende leestijd is, extra tijd is voor risicolezers, convergente differentiatie wordt toegepast, effectieve instructie wordt gegeven, vroegtijdig gesignaleerd wordt en dat de leesontwikkeling gevolgd wordt.
Er is gekeken naar hoe leerkrachten vorm geven aan effectief leesonderwijs op De Wonderboom.

Binnen dit onderzoek wordt de leesontwikkeling in vogelvlucht beschreven en wordt er stil gestaan bij de verschillende modellen waaruit de leesinstructie vorm gegeven kan worden. Ook wordt er gekeken naar de kenmerken van leesproblemen en
signalen die kunnen wijzen op dyslexie. Er is veel onderzoek gedaan naar effectieve manieren om kinderen met leesproblemen te begeleiden. In Amerika is neurologisch onderzoek gedaan om duidelijk te krijgen waar het probleem dyslexie zich lokaliseert. Hieruit is naar voren
gekomen dat dyslexie zich in de laagste laag bevindt van het taalsysteem namelijk de fonologische module. Op deze wetenschappelijke opvatting over hoe het woordidentificatieproces verloopt is het dyslexieprotocol geschreven. Dyslexie is een complex taalprobleem wat hardnekkig is. Het wordt dus niet alleen
gekenmerkt door de achterstand die een leerling heeft op gebied van lezen/spelling, maar het moet ook hardnekkig zijn.

Het kan invloed hebben op de algehele cognitieve ontwikkeling en de sociaal- emotionele ontwikkeling.
Kinderen met ernstige leerproblemen (zoals bijvoorbeeld dyslexie) hebben een risicofactor wat kan leiden tot stemmingsproblemen of stemmingsstoornissen (Bosman & Braams, 2005).
Er zijn een aantal voorwaarden waaraan effectieve leesbegeleiding moet voldoen namelijk: aandacht voor hardop lezen, oefenen van woorden (lezen en herlezen van de context) en continue feedback. Op deze wetenschappelijk bewezen fundamenten zijn de interventieprogramma's Connect en RALFI (Smits & Braams, 2006)
geschreven. De interventies zijn onderzocht op effectiviteit op De Wonderboom om in te gaan zetten binnen de extra leesbegeleiding die geboden wordt.
Er is daarnaast gekeken naar de rol van de remedial teacher binnen het leesonderwijs en of de geboden remediëring effectief is. De Wonderboom is bezig met de invoering van Passend Onderwijs en maakt hiervoor gebruik van de visie van HandelingsGericht Werken (HGW). De rol van de remedial teacher binnen De Wonderboom is aan het veranderen.
Om de remediërende hulp zo goed mogelijk aan te laten sluiten is er een verdieping gemaakt op het gebied van HandelingsGerichte Diagnostiek (HGD). HandelingsGerichte Diagnostiek is een instrument wat het samenwerken tussen alle partijen rondom het kind stimuleert. Het kind staat centraal met zijn specifieke hulpvraag. De omgeving (ouders, leerkracht, klas, school) spelen allemaal een rol in
het advies. Het samenwerken met school, ouders en kind is dus cruciaal.
Een ander belangrijk uitgangspunt is dat het aandacht besteedt aan de positieve kenmerken. Alles wat goed gaat wordt uitgebouwd om dat wat moeizaam is op te vangen of te remediëren.
Dit onderzoek is de start om te komen tot inzicht in de onderliggende oorzaken van de tegenvallende resultaten op technisch leesgebied. En te komen tot een effectief leesaanbod op De Wonderboom.