Samenvatting

‘Het CooLe teamwork’ is een lesaanpak met coöperatieve leerstrategieën om de leerlingen van klas X en Y teamworkvaardigheden aan te leren. De twee klassen die betrokken zijn bij dit onderzoek zijn klassen uit het buitengewoon onderwijs. Alle leerlingen in deze klassen hebben een autismespectrumstoornis (ASS) en een gemiddelde of bovengemiddelde begaafdheid. De leerlingen volgen het reguliere curriculum van de opleiding Informaticabeheer in een aangepaste onderwijssetting. Deze leerlingen dienen de nodige teamworkvaardigheden aan te leren om een getuigschrift secundair onderwijs te behalen. In dit onderzoek evalueer ik het effect van het gebruik van een coöperatieve lesaanpak binnen één specifiek onderdeel van teamwork met name ‘consensus vormen’. Daarvoor wordt, door de leerkrachten die ik coach, een lesaanpak gemaakt met een combinatie van verschillende coöperatieve leerstrategieën die de leerlingen tijdens teamwork moeten inzetten. Er wordt een praktijkgericht onderzoek uitgevoerd met een evaluatieonderzoek als onderzoeksstrategie om het effect van de lesaanpak te evalueren op de leerlingen, op de leerkrachten en op de school. Er wordt een startmeting, een tussentijdse meting en een eindmeting uitgevoerd om het effect op de sociaal communicatieve vaardigheden van de leerlingen na te gaan. De metingen worden uitgevoerd tijdens een zelfstandig teamwork. De tussentijdse meting vindt plaats na vijf weken. Tussen de start- en de eindmetingen geven de leerkrachten 10 weken les met de coöperatieve lesaanpak. Alle metingen gebeuren op basis van een video interactie analyse met een observatieschema. Daarnaast worden op het einde van het onderzoek vragenlijsten en interviews afgenomen bij de betrokken leerkrachten, bij de stuurgroep , bij de leerlingen en bij de ouders van de betrokken leerlingen. Uit de data-analyse stellen we positieve effecten vast bij de leerlingen op gebied van het ontwikkelen van de teamworkvaardigheden met betrekking tot het vormen van een consensus. Bij de leerkrachten wordt een grotere motivatie en een toename in waarneembaar planmatig werken en competent handelen vastgesteld. In de school stellen we vast dat er nood is aan een planmatige aanpak met betrekking tot didactische werkvormen om sociaal communicatieve vaardigheden aan te leren. De stuurgroep wil een plan van aanpak uitwerken met focus op didactische werkvormen om sociaal communicatieve vaardigheden aan te leren. Uit het onderzoek blijkt dat het interessant zou zijn om de leerlingen meer begeleiding te geven op gebied van herformuleren van het standpunt van een teamgenoot. Een tweede aanbeveling houdt het werken met een systematisch aanpak in voor het aanleren van teamworkvaardigheden. Het versterken van de samenwerking met de ouders wordt aanbevolen. Meer samenwerking met de ondersteuners om een transfer van de vaardigheden te bewerkstelligen wordt aanbevolen. De respondenten geven het belang van een realistische aanpak aan. Daarnaast wordt er eveneens gevraagd naar professionalisering mogelijkheden voor het gebruiken van de aanpak.