Samenvatting

Gezinsgerichte zorg is een nieuw concept dat rond 1998 in Nederland zijn intrede heeft gemaakt. Bij gezinsgerichte zorg gaat het niet meer alleen om de medische voorzieningen van een ziekenhuis die een grote rol spelen in de kraamzorg. Het gaat om de wijze waarop ouders geholpen worden met het ontwikkelen van de vaardigheden en het vertrouwen dat ze nodig hebben om voor zichzelf en hun kind te zorgen (Zwelling & Phillips, 2001). Ouders ontvangen hierbij nauwkeurige en samenhangende informatie die hen bevordert hun eigen beslissingen te nemen en ondersteuning biedt bij het maken van keuzes in de (medische) zorg (Zwelling & Phillips, 2001). Samenzijn is een belangrijk aspect van gezinsgerichte zorg dat gestimuleerd wordt in de gezinskamers ofwel de kraamsuites.
Gezinsgericht werken is relevant voor verschillende belanghebbenden. Vele Nederlandse ziekenhuizen hebben daarom enthousiast een stap gezet door het bouwen van kraamsuites. Gezinsgerichte zorg is nog nieuw waardoor er verbeterpunten te behalen zijn in de veranderende benaderingswijze en de rol van de zorgverlener.

In dit afstudeeronderzoek is de uitvoering en de mate van tevredenheid in relatie tot de gezinsgerichte visie gemeten op de kraamafdeling in het Elkerliek ziekenhuis. De hoofdvraag die onderzocht werd luidt als volgt: ‘Wat zijn patiëntervaringen en verbeterpunten rondom het huidige handelen van de zorgverleners in relatie tot gezinsgericht werken op de kraamafdeling in Elkerliek ziekenhuis?’
Om antwoord te kunnen geven op deze vraag zijn er twee kwantitatieve onderzoeken uitgevoerd in de vorm van een enquête waarin drie verschillende deelvragen zijn uitgewerkt. In de eerste enquête is onderzocht hoe er volgens zorgverleners nu gehandeld wordt op de kraamafdeling in het Elkerliek ziekenhuis in relatie tot het concept gezinsgerichte zorg. In de resultaten gaven de zorgverleners een 7.8 voor de mate waarin gezinsgericht gewerkt werd. Zorgverleners weten wat gezinsgericht werken inhoudt maar de uitvoering hiervan wordt soms door onder andere de drukte beperkt. Dit uit zich in minder aandacht voor de patiënt, minder tijd voor voorlichting en meer taakgerichte zorg.

In de tweede enquête zijn patiëntervaringen rondom de zorg op de kraamafdeling in het Elkerliek ziekenhuis onderzocht. Patiënten hebben aangegeven over het algemeen tevreden te zijn met de zorg die zij hebben mogen ontvangen. Het cijfer dat zij hierbij gaven is een 8.5. Patiënten waren in lichte mate ontevreden over de manier waarop er voorlichting werd gegeven. Er was soms te weinig tijd voor voorlichting en de voorlichting werd niet altijd als eenduidig ervaren.
In beide enquêtes is gevraagd hoe de (gezinsgerichte) zorg op de kraamafdeling verbeterd kan worden in het Elkerliek ziekenhuis. Volgens zorgverleners kan de zorg verbeterd worden door ouders beter voor te lichten over het begrip gezinsgerichte zorg. Dit zorgt ervoor dat ouders en zorgverleners op één lijn zitten en op de hoogte zijn van elkaars verwachtingen.
Ouders gaven naast een aantal praktische verbeterpunten aan dat de voorlichting beter en eenduidiger zou moeten zijn.

Het doel van dit afstudeeronderzoek was dat er binnen 18 weken verbetervoorstellen zijn opgesteld om gezinsgerichte zorg te optimaliseren voor de kraamafdeling van het Elkerliek ziekenhuis. In de afrondingsfase zijn verbetervoorstellen/aanbevelingen opgesteld, zoals onder andere een ruimere bezetting, uitbreiding van de (couveuse) suites en enkele praktische aanpassingen. Belangrijk is dat ouders voorgelicht worden over het principe van gezinsgerichte zorg. Om deze aanbeveling in de praktijk te brengen is er een implementatieplan gemaakt voor het ontwikkelen van een folder.